Μετά τα δημοψηφίσματα, τι ;

Οι αρχές στις υπό ρωσική κατοχή περιοχές της Ουκρανίας Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα διεξήγαγαν δημοψηφίσματα για την ένταξή τους στη Ρωσία. Σύμφωνα με ανακοινώσεις τους, η ένταξη εγκρίθηκε με ποσοστά Βόρειας Κορέας. Οι ηγέτες τους μεταβαίνουν ήδη στην Μόσχα για να επισημοποιήσουν το αποτέλεσμα.
Η Δύση και το Κίεβο έχουν απορρίψει τα δημοψηφίσματα αυτά και έχουν προειδοποιήσει ότι δεν πρόκειται να αναγνωρίσουν την προσάρτηση των εδαφών αυτών στη Ρωσία.

Ο Μεντβέντεφ έριξε στο τραπέζι το γερό χαρτί της Ρωσίας : Από την στιγμή που οι περιοχές αυτές προσαρτηθούν, αποτελούν μέρος της Ρωσίας, κι έτσι αυτή μπορεί, βάσει του στρατιωτικού της δόγματος, να προστατέψει την ασφάλειά τους και το απαραβίαστο των συνόρων τους ακόμα και με πυρηνικά όπλα. Είναι η πρώτη φορά εδώ και πολύ καιρό που η πιθανότητα ενός Αρμαγεδώνα αποκτά αληθοφάνεια.

Ο Πούτιν φαίνεται αποφασισμένος να μην δεχτεί μια ντροπιαστική ήττα. Μπορεί τα σχέδιά του για ολοκληρωτική κατοχή και υποδούλωση με τον έναν ή άλλο τρόπο της Ουκρανίας να απέτυχαν, αλλά θα υπερασπιστεί τους minimum στόχους της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» με κάθε τρόπο. Και οι στόχοι αυτοί είναι οι οριστικοποίηση – νομιμοποίηση της κατοχής της Κριμαίας και η δημιουργία ενός χερσαίου διαδρόμου πρόσβασης σ' αυτήν. Και τώρα είναι η ώρα των δύσκολων αποφάσεων :

Αν Ουκρανία και Δύση επιμείνουν στην σθεναρή τους άρνηση οποιαδήποτε παραχώρησης, μπορεί μεν να έχουν μεσοπρόθεσμα επιπλέον πολεμικές επιτυχίες, ρισκάρουν όμως ένα πυρηνικό ολοκαύτωμα. Ισως στη συγκεκριμένη περίπτωση η λέξη «ολοκαύτωμα» είναι λίγο υπερβολική, γιατί υπάρχει και η δυνατότητα χρήσης «μόνον» τακτικών πυρηνικών όπλων. Αυτά έχουν σχετικά περιορισμένη εμβέλεια, και δεν έχουν σαν αποτέλεσμα την ολική καταστροφή του πλανήτη. Όμως ακόμα και μια τέτοια κλιμάκωση μπορεί να έχει αδιανόητες συνέπειες.
Αν υποχωρήσουν στις διαθέσεις του εισβολέα, η χώρα χάνει το 15% περίπου των εδαφών της, και, παρότι δεν αμαυρώνεται η δόξα της ουκρανικής αντίστασης, παρά τα τραύματά του ο Πούτιν θα έχει επιβάλλει την θέλησή του και θα έχει αποδείξει ότι η Ρωσία είναι κάτι παραπάνω από «χάρτινος τίγρης με πήλινα πόδια».

Ανάμεσα στις δύο ακραίες αυτές πιθανότητες, υπάρχει μια γκάμα άλλων πιθανών λύσεων που μπορούν να αναδυθούν από τις μυστικές διαπραγματευτικές συνομιλίες, όπως ενδεικτικά:

Η πλήρης ανεξαρτοποίηση και αυτονομία των τεσσάρων αυτών επαρχιών : σε τέτοια περίπτωση ουσιαστικά γίνονται δορυφόροι της Ρωσίας, η οποία και εγγυάται την «ασφάλειά» τους.
Κατάσταση «μη πολέμου» : μιας ανακωχής δηλαδή όπου, αντί των όπλων, τον λόγο έχουν πιο ήπιες μορφές αντιπαράθεσης όπως οι κυρώσεις και οι προσπάθειες απομόνωσης, ώσπου η εξέλιξη της κατάστασης να επιτρέψει κάποια στρατηγικής φύσης κέρδη.

Σε κάθε περίπτωση όμως, δεν μιλάμε για ειρήνη, αλλά για ένα συνεχές μπρα-ντε-φερ αντιπαραθέσεων διαφόρων μορφών. Στο πλαίσιο αυτό, οι πιθανότερες εξελίξεις περιλαμβάνουν ένα επί της ουσίας «αδυνάτισμα» της Ρωσίας, μεγαλύτερη αποστασιοποίησή της από την Ευρώπη, μετάπτωσή της σε «φτωχοσυγγενή» της Κίνας. Πιο μακροπρόθεσμα, ένα νέο διαχωρισμό του κόσμου σε στρατόπεδα. Κι αυτά σίγουρα δεν θα είναι μια ευτυχής κατάληξη.

Συγγραφή Άρθρου

ΝΙΚΟΣ ΚΟΥΤΡΕΤΣΗΣ