(Γράφει η Δέσποινα Λιμνιωτάκη)

Πολλές φορές χρησιμοποιούμε εν είδει συνθήματος ενάντια στην κακοποίηση την ξενόφερτη φράση «ενδυναμώστε τις κόρες σας, εκπαιδεύστε τους γιούς σας» (empower your daughters, educate your sons), αλλά αυτό γίνεται ακόμα ένα κοινότοπο σλόγκαν για να παρηγορηθούμε μεταξύ μας όταν δεν συνοδεύεται από μια σειρά προτάσεων που εκπαιδεύουν τις κόρες μας σχετικά με το πώς θα μπορούσαν να ενδυναμώσουν και τους γιους μας σχετικά με το πώς θα μπορούσαν να εκπαιδευτούν, προκειμένου αυτοί να μη δέχονται ή ασκούν βία.

Αυτό που ξεχνάμε δηλαδή – μέσα στο πάθος με το οποίο προσεγγίζουμε το τεράστιο θέμα της δημιουργίας της κακοποιητικής συμπεριφοράς – είναι τα βήματα εξόδου από το φαύλο κύκλο, αφενός σαν να είναι η έξοδος από την κακοποίηση κάτι τόσο απλό όσο προτρέπει η φράση «μίλα!», αφετέρου σαν να παραγκωνίζουμε την πρόληψη, αφήνοντας απέξω τη μελέτη των βημάτων που εισάγουν ή εθίζουν ή φυλακίζουν τα άτομα εξαρχής στην κακοποίηση. Και είναι πραγματικά σημαντικό να κάνουμε εκτενή αναφορά στα σημάδια που προειδοποιούν ότι μια συναισθηματική σχέση δημιουργεί προβληματισμούς ως προς την εξέλιξη της, γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο που λέει η πρόταση: επειδή πρόκειται για μια συναισθηματική σχέση μέσα στην οποία δενόμαστε, αφηνόμαστε και επιτρέπουμε από αυτή να μας παρασύρει και επειδή οι ειδικοί καταλήγουν ότι όλα τα προειδοποιητικά καμπανάκια κινδύνου προϋπάρχουν. Σε τέτοιο βαθμό μάλιστα, που οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας σε συνεργασία με τους νομοθέτες στην Αυστραλία συνέγραψαν από κοινού μια σειρά προτάσεων προσέγγισης του καταναγκαστικού ελέγχου (coercive control) που είναι ενδεικτικός του τι μπορεί να ακολουθήσει ανάμεσα σε δύο ανθρώπους ή/και προηγείται των γυναικοκτονιών σχεδόν πάντα. Στόχος αυτών των προτάσεων δεν είναι μόνο η αποσαφήνιση του καταναγκαστικού ελέγχου και η αναγνώριση του πλέον από την πολιτεία και το ευρύ κοινό αλλά κυρίως η σταδιακή ενοχοποίηση των δρώντων για άσκηση καταναγκαστικού ελέγχου πριν συμβεί το αναπόφευκτο.

Στην προαναφερθείσα ήπειρο, τα στατιστικά στοιχεία σοκάρουν καθώς το δημογραφικό γκρουπ που κινδυνεύει περισσότερο να γίνει θύμα καταναγκαστικού ελέγχου είναι οι νεαρές γυναίκες ηλικίας 16 με 25 ετών, πολλές από τις οποίες στην πραγματικότητα μόλις ξεκινούν την εμπειρία τους με τη σύναψη μιας σημαντικής για εκείνες συναισθηματικής σχέσης.

Και δυστυχώς για την ηλικία μέσα από την οποία κάποιος πειραματίζεται με την ταυτότητα και τα όρια του, η αγνή, άδολη και ανόθευτη αγάπη που είναι έτοιμοι να ζήσουν με όλες τους τις δυνάμεις, εμπεριέχει όχι μόνο τους χειρότερους φόβους τους, αλλά και αυτούς των γονιών τους, οι οποίοι συνειδητοποιούν αποσβολωμένοι ότι δεν χρειάζεται να συγκατοικείς με κάποιον κακοποιητικό σύντροφο για να κινδυνέψεις από αντίστοιχη συμπεριφορά αλλά, αντιθέτως, μπορείς να εθιστείς σε αυτή εύκολα και κάτω από το όριο γενικότερης ανίχνευσης. Πώς; Μέσα από το «love bombing», ένα καταιγισμό αγάπης, λογοδοσίας και συνεχούς αναφοράς της καθημερινότητας σου στο υπεράνω-πάσης-υποψίας πρόσωπο της επιλογής σου.
Το love bombing δεν είναι πάντα ένοχο για κάτι κακό που θα ακολουθήσει και σίγουρα οι νέοι έχουν ήδη εθιστεί στην ολοήμερη ενασχόληση με τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης από τις οποίες ανταλλάζουν περισσότερες πληροφορίες από ότι θα ήταν ποτέ απολύτως ασφαλές. Αλλά το love bombing μπορεί να πει πολλά για τους εμπλεκόμενους σε μία συναισθηματική σχέση, για το πώς κάποιος σε βάζει στη διαδικασία να μοιράζεσαι κάθε στιγμή της καθημερινότητας σου για να τη φιλτράρει στη συνέχεια μέσα από τη διεκδίκηση (γιατί ήσουν με αυτούς και όχι με εμένα;), τον έλεγχο επιλογών (που ήσουν; γιατί πήγες;), τις σκηνές ζηλοτυπίας ή τον θυμό (δεν με συμπεριέλαβες σε αυτή την απόφαση σου). Το φοβερό είναι ότι όλο αυτό στα πρώτα στάδια μπορεί πολύ εύκολα να περάσει ως ερωτικό παιχνίδι και από τις δυο πλευρές και συχνά στην κλινική πρακτική συναντάμε περιπτώσεις μέσα από τις οποίες οι σύντροφοι επικοινωνούν το «ενδιαφέρον» τους ακριβώς έτσι, πιστεύοντας μάλιστα ότι όλο αυτό είναι κουλ και επιβεβλημένο εφόσον είσαι «σε σχέση».
Ο καταναγκαστικός έλεγχος ξεκινάει από τη στιγμή που ο ένας από τους δύο ή και οι δύο αρχίζουν να δυσκολεύονται να καταλάβουν ότι υπάρχει ζωή πέρα από τη δυαδικότητα της σχέσης τους.Έτσι μπαίνουν στη διαδικασία να χρησιμοποιούν τις εφαρμογές που εντοπίζουν γεωγραφικά το που ακριβώς μπορεί να βρίσκονται όταν δεν είναι μαζί, το πόσο μακριά από την «κοινή» τους, οριοθετημένη περιοχή απομακρύνονται και πότε. Άλλωστε, αν όλα αυτά τα συστήματα εντοπισμού έχουν ελεύθερη και δημόσια χρήση, τότε γιατί να είναι επιλήψιμα, ε; Οι δύο ερωτευμένοι-χωρίς-όρους (ή όρια) συνεχίζουν να κάνουν απανωτά check-in και λεπτομερή τεκμηρίωση του πώς θα λειτουργήσουν από το πρωί μέχρι το βράδυ, να μετρούν τα δευτερόλεπτα από την αποστολή ενός μηνύματος μέχρι αυτό να διαβαστεί, να κάνουν σκηνή με θέμα το «διαβάστηκε» ή την απάντηση που ήρθε μονολεκτικά, χωρίς πάθος ή το πώς κάποιος συνέχισε να είναι online πολύ αφότου είχε γράψει καληνύχτα στον καλό του. Η ιστορία συνεχίζεται με χίλιους δυο τρόπους, από τη μέτρηση των λάικ στα δίκτυα, σε ποιον έβαλες καρδούλα ή το με ποιους διατηρείς επικοινωνία και γιατί. Το love bombing είναι ανεξάντλητο μέχρι ο έρωτας να μπει σε εισαγωγικά και να καταλάβεις ότι δεν πρόκειται για πραγματικό έρωτα αλλά για «έρωτα», δηλαδή κεκαλυμμένο πρόβλημα, συνήθως του ενός προς τον άλλο καθώς η υποτιθέμενη αγάπη γίνεται επιτήρηση, σετ σκληροπυρηνικών κανόνων που επιπλέον φοράει το μανδύα του ηθικοπλαστικού μηνύματος (όποιος είναι σε σχέση δεν κάνει το τάδε και το δείνα).
Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, η υπερπροσπάθεια δεν συνιστά απαραίτητα την απαρχή μιας κακοποίησης στη σχέση: φτιάχνει όμως την ιδανική αφορμή για να συζητήσουμε με ειλικρίνεια και γενναιότητα για την ποιότητα στις διαπροσωπικές μας σχέσεις, για τα όρια ανάμεσα στο εγώ, το εσύ και το εμείς, για το τι είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε για να κρατήσουμε ένα δεσμό και για το τι είδους σχέσεις ονειρευόμαστε για τους εαυτούς μας και τους άλλους.

Αυτός ο διάλογος – όταν μάλιστα γίνεται δημόσια – αποτελεί μια άσκηση στη συλλογική ενδυνάμωση, λειτουργεί προστατευτικά προς τα παιδιά μας, αποσαφηνίζει απορίες και δημιουργεί προοπτική για τη σύναψη μελλοντικά υγιών σχέσεων.

Και ο διάλογος που μας συμπεριλαμβάνει ως συνομιλητές, συνδιαμορφωτές, θεατές και συμμέτοχους, είναι ακριβώς αυτή η ποιότητα που θα πρέπει να απαιτήσουμε φέτος – ως πρώτο βήμα για την καταπολέμηση της βίας που στρέφεται στις γυναίκες – από τους ίδιους τους εαυτούς μας.

(Πρώτη δημοσίευση : geaassembly.com)

nyfoudisΣχόλιο για τη ζωή, την επιχειρηματικότητα και τη διαχείριση της πανδημίας του κορωνοϊού στην Ελλάδα.

(Γράφει ο Νίκος Νυφούδης)

Έχεις γεννηθεί στα τέλη του 1980. Έχεις κλείσει τα σαράντα και βαδίζεις ολοταχώς στην πιο δυναμική δεκαετία της ζωής σου. Τα έκανες όλα όπως πρέπει. Ή όπως σου είπαν ότι πρέπει. Τελείωσες το σχολείο με καλό βαθμό και μπήκες στο Πανεπιστήμιο στη σχολή που προσπάθησες. Έστω και με τη δεύτερη προσπάθεια. Στα πέντε χρόνια ορκίστηκες. Ταυτόχρονα δούλευες. Για να μην σου πουν ότι τρως τα λεφτά του μπαμπά.
Και βγήκες έτοιμος να αδράξεις τον κόσμο ξανά. Και ξαναρίσκαρες. Επένδυσες σε μια μικρή επιχείρηση στην πόλη σου. Στο μεταξύ με το κορίτσι που γνώρισες σοβαρεύουν τα πράγματα. Πηγαίνει καλά η δουλειά, περνάτε καλά τί να περιμένεις;! Και παντρεύεσαι. Στο μεταξύ άνοιξε και μια θέση για Διδακτορικό στο Πανεπιστήμιο με τον αγαπημένο σου καθηγητή. Μπορεί να μην είναι πια στο πλάνο σου να διδάξεις στο Πανεπιστήμιο αλλά οι γνώσεις πάντα σε βοηθούν να προχωράς..
Κάνεις μετρημένη ζωή. Δεν σε ενδιέφεραν ποτέ τα ακριβά αυτοκίνητα και τα μεγάλα σπίτια. Ό, τι κερδίζει επιπλέον το ρίχνεις και πάλι στη δουλειά. Ξεκίνησες και μια εταιρεία εμπορίας. Πόσο θα σε βοηθούσαν αν η τράπεζα λίγο σας στήριζαν στην αγορά εμπορευμάτων. Σωστά σου έμαθε ο πατέρας σου πως τα δάνεια είναι καλά μέχρι να αποδειχθούν ότι δεν είναι. Σφίξιμο το ζωνάρι και σκληρή δουλειά. Παρά τα μνημόνια, την κρίση νοιώθεις πως απέδωσαν οι κόποι σου. Και νοιώθεις μια ηρεμία. Λες να περιμένω ένα χρόνο, να μαζέψεις οικονομίες και να κάνω το επόμενο το μεγάλο βήμα.

Και έρχεται η νόσος covid-19...
Στην αρχή ένοιωσες πανικό. Μόνος. Ήσουν ο επιχειρηματίας. Δεν άκουγες τίποτα για στήριξη. Δυστυχώς τα χρήματά σου όλα τα είχες ρίξει στην τελευταία δουλειά. Καλά πήγαινε αλλά ακόμα είχες επιταγές ανοιχτές. Ο Άδωνις είχε ανακοινώσει πάγωμά τους, αλλά ΦΕΚ δεν είχε βγει. Το τηλέφωνο χτυπούσε από τους κατασκευαστές. Η τράπεζα δεν ήξερε τι να κάνει. Μετά ήρθε και ο άλλος ο προμηθευτής που η γυναίκα του εμφάνισε καρκίνο και έκλαιγε για να μαζέψει χρήματα. Έξι χρόνια μαζί, τον ξόφλησες. Τα είχε περισσότερο ανάγκη. Και κάπως έτσι πέρασε η πρώτη καραντίνα…
Στη δεύτερη είχες μάθει. Τα πράγματα ήταν καλύτερα. Στο μεταξύ ερχόταν και το εμβόλιο. Αισιοδοξούσες. Έκλεισες μόλις άνοιξε η ηλικιακή σου ομάδα. Έπεισες και όλο το προσωπικό σου να το κάνει! Θεωρούσες πως επιτελούσες εθνική αποστολή. Και κάπως έτσι φτάσαμε στην προηγούμενη εβδομάδα. Είχες ρίξει ένα κάρο λεφτά στην οργάνωση του ρεβεγιόν να ρεφάρεις λίγο τον πεσμένο Νοέμβρη και τον μισό Δεκέμβρη. Μέχρι τις 28/12.
Τώρα απλά νιώθεις απόγνωση, απομόνωση και καμία ελπίδα.
Αυτά θα πρέπει να έχει στο μυαλό του ο κ. Μητσοτάκης, όταν θα αποφασίζει με νηφαλιότητα όχι πώς θα αποζημιώσει τους νέους και επιχειρηματίες αλλά πώς θα τους πείσει πως θα είναι δίπλα τους την επόμενη μέρα. Ανοίγοντας στα σοβαρά, τον τραπεζικό τομέα και κάνοντας πραγματικά το δημόσιο υπηρέτη της δημιουργικότητας και όχι το αντίθετο.

Καλή Χρονιά, είπα; Καλή Χρονιά!

Πρώτη δημοσίευση: https://www.athensvoice.gr/politics/740983-eton-saranta-sta-hronia-tis-covid

Ένας στους επτά κατοίκους του πλανήτη είναι μετανάστης. Ολόκληροι μάλιστα, διεθνείς οργανισμοί ασχολούνται με τους ανθρώπους που εμπίπτουν σε αυτήν την κατηγορία, όπως ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ), του οποίου η Ελλάδα υπήρξε ιδρυτικό μέλος. Ο ΔΟΜ ορίζει ως μετανάστη κάθε άτομο που κινείται ή έχει μετακινηθεί σε διεθνή σύνορα ή σε ένα κράτος μακριά από τη συνήθη κατοικία του, ανεξάρτητα από το νομικό καθεστώς του ατόμου, του εάν η κίνηση γίνεται με ή χωρίς τη θέλησή του, των αιτιών της κίνησης ή της διάρκειας της διαμονής του.
Τα Ηνωμένα Έθνη, το 1990, υιοθετώντας τη «Διεθνή Συνθήκη για την Προστασία των Δικαιωμάτων όλων των Μεταναστών Εργατών και των μελών των Οικογενειών τους» και σκοπεύοντας στην υπενθύμιση της παγκόσμιας πραγματικότητας των εντεινόμενων μεταναστευτικών ροών στο πλαίσιο του 21ου αιώνα, καθιέρωσαν την 18η Δεκεμβρίου ως Παγκόσμια Ημέρα Μεταναστών.

Η μετανάστευση αποτελεί παλιό φαινόμενο.
Οι μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών δεν αποτελούν καινούργιο φαινόμενο. Σε ολόκληρη την ανθρώπινη ιστορία, η μετανάστευση ήταν μια θαρραλέα έκφραση της θέλησης του ατόμου να ξεπεράσει τις αντιξοότητες και να ζήσει μια καλύτερη ζωή. Οι πρώτοι μετανάστες διέσχισαν τη γενέτειρα της γης Αφρική και σταδιακά εξαπλώθηκαν στην Ασία και με την πάροδο των χιλιάδων χρόνων έφτασαν στις υπόλοιπες ηπείρους. Στα προϊστορικά ακόμη χρόνια, οι διάφορες ανθρώπινες φυλές ήταν αναγκασμένες να μεταναστεύουν προσπαθώντας να επιβιώσουν. Στην ιστορική πια εποχή τα πράγματα αρχίζουν να διαφοροποιούνται. Τώρα, μεγάλες ομάδες ανθρώπων μεταφέρονται από τον ένα τόπο στον άλλο, με στόχο την κυριαρχία επί συνανθρώπων και την κατάκτηση καινούριων χωρών. Τέτοιος ήταν ο αποικισμός από τους αρχαίους Έλληνες μεγάλων περιοχών της Μεσογείου. Αργότερα, μεγάλη ήταν η μετανάστευση των Ευρωπαίων προς την Αμερική, Αφρική και Ασία, με την ανακάλυψη αυτών των ηπείρων και του φυσικού πλούτου που διέθεταν. Κατά τον 20ο αιώνα, μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και την οικονομική κρίση της Ευρώπης σημαντικός αριθμός κατοίκων μεταναστεύει στις ΗΠΑ που κατακτούν την παγκόσμια ηγεμονία. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η διαρροή φτωχών Ευρωπαίων (Ελλήνων, Τούρκων, Ισπανών κλπ.) συνεχίστηκε προς τη μεγάλη ήπειρο αλλά και προς παγκόσμιες αγορές εργατικής δύναμης, όπως ο Καναδάς, η Αυστραλία και η Γερμανία στην Ευρώπη, αναζητώντας δουλειά στις εκεί αγορές.
Σύμφωνα με την έκθεση για την Παγκόσμια Μετανάστευση 2021 του ΔΟΜ, που παρουσιάστηκε μόλις, την 1η Δεκεμβρίου 2021, ο αριθμός των μεταναστών σε διεθνές επίπεδο έχει αυξηθεί από 84 εκατομμύρια παγκοσμίως το 1970 σε 281 εκατομμύρια το 2020. Λαμβάνοντας ωστόσο υπόψη την αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού, το ποσοστό των μεταναστών έχει αυξηθεί από 2,3% σε 3,6% του παγκόσμιου πληθυσμού. Από αυτούς, 52% ήταν άνδρες και 48% γυναίκες. Το 74% όλων των διεθνών μεταναστών ήταν σε ηλικία εργασίας (20–64 ετών). Τα τελευταία μάλιστα 20 χρόνια έχουν εκτοπιστεί από τις εστίες τους περίπου 60 εκατομμύρια πρόσφυγες, με βασικές αιτίες τον πόλεμο στη Συρία και τον πόλεμο στο Αφγανιστάν.

Η μετανάστευση αποτελεί κοινωνικό φαινόμενο.
Η μετανάστευση διαφοροποιείται από κοινωνία σε κοινωνία και από εποχή σε εποχή διαμορφώνοντας παράλληλα και τις ιδιαίτερες στάσεις του πληθυσμού απέναντι στους μετανάστες. Στο πλαίσιο των δυτικών κοινωνιών, η μετανάστευση αντιμετωπίστηκε αρχικά ως μια φυσιολογική μετακίνηση του πληθυσμού από ένα τμήμα της χώρας ή του κόσμου σε κάποιο άλλο, προκειμένου τα άτομα να αναζητήσουν καλύτερη τύχη και νέες ευκαιρίες. Αντιμετωπίστηκε δηλαδή, ως μια εκδήλωση της ανθρώπινης φύσης, η οποία αναζητά το νέο, το καινούριο. Χρησιμοποιήθηκε για την εξυπηρέτηση των ευρύτερων οικονομικών, κοινωνικών και ιδεολογικών αναγκών των πρώτων βιομηχανικών κοινωνιών και νομιμοποιήθηκε από τις ανάγκες του οικονομικοκοινωνικού συστήματος, αφού παρείχε τη δυνατότητα για εξεύρεση των αναγκαίων εργατικών χεριών μειώνοντας το κόστος παραγωγής. Όμως, σήμερα, οι τεχνικές ελέγχου και επιτήρησης των δυτικών κοινωνιών εμφανίζουν τη μετανάστευση ως κοινωνικό πρόβλημα, όταν οι μετανάστες δεν είναι απαραίτητοι για την παραγωγική διαδικασία, όταν δηλαδή ο αριθμός τους υπερβεί το όριο το οποίο απαιτείται για την ομαλή λειτουργία και διαιώνιση των σχέσεων παραγωγής. Τότε, στιγματίζονται ως ανεπιθύμητοι και πολλές φορές θεωρούνται απειλή για την εθνική και πολιτιστική ισορροπία καθώς και την ταυτότητα της κοινωνίας. Στις ημέρες μας, οι μετακινήσεις αυτές είναι τόσο συχνές και μεγάλες, ώστε προκαλούν αντιδράσεις στο εσωτερικό των χωρών που σε συνδυασμό με τα ευρύτερα οικονομικά, κοινωνικά, πολιτικά και ιδεολογικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι σύγχρονες κοινωνίες, οδηγούν συχνά στην αύξηση των ρατσιστικών εκδηλώσεων και των φαινόμενων της ξενοφοβίας και του εθνικισμού από τα μέλη των δυτικών ιδιαίτερα, κοινωνιών απέναντι στους αλλοδαπούς γενικά.

Η μετανάστευση από και προς την Ελλάδα τον 20ο και 21ο αιώνα.
Από τους ιστορικούς χρόνους οι πενιχροί πόροι και η πολυτάραχη διαδρομή της Ελλάδας οδήγησαν συχνά τους κατοίκους της στην αναζήτηση μίας καλύτερης μοίρας έξω από τα σύνορα της χώρας. Ωστόσο, τους 2 τελευταίους αιώνες το φαινόμενο πήρε διαστάσεις που ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο. Μέχρι την προπολεμική περίοδο, οι μετανάστες από την Ελλάδα στρέφονταν κυρίως προς τις υπερπόντιες περιοχές, όπως την Αμερική, τον Καναδά, την Αυστραλία, σε αναζήτηση καλύτερων προοπτικών και είχαν ως στόχο τη μόνιμη εγκατάσταση. Αυτή την περίοδο οι μεγάλες απώλειες σε ανθρώπινο δυναμικό αφορούσαν κυρίως την περιοχή της Πελοποννήσου, το δε μέγιστο ετήσιο ύψος της μετανάστευσης, που σημειώθηκε το 1914, έφτασε τα 37.000 άτομα. Έτσι, σε αυτές τις χώρες ζουν και προκόβουν σήμερα εκατομμύρια Έλληνες δεύτερης και τρίτης γενιάς που μεγάλο μέρος τους διατηρεί ανέπαφες τις σχέσεις του με τη Μητέρα Πατρίδα.
Όμως, ας μην ξεχνούμε ότι αυτήν την περίοδο και συγκεκριμένα μετά τα τραγικά γεγονότα του 1922, υπήρξε το τρομερό εσωτερικό προσφυγικό κύμα από τη Μικρά Ασία που διαμόρφωσε το χάρτη της σύγχρονης Ελλάδας.
Αντίθετα, στις δύο πρώτες κρίσιμες μεταπολεμικές δεκαετίες του 50 και του 60, το "κύμα" της εξωτερικής μετανάστευσης συνδέεται κυρίως με την αδυναμία της ελληνικής αγοράς να απορροφήσει την υπερπροσφορά εργασίας και κατευθύνεται κυρίως προς ευρωπαϊκές αλλά και υπερπόντιες χώρες. Τώρα, το ισχυρότερο πλήγμα από τη μετανάστευση δέχτηκε η Μακεδονία, η "ραχοκοκαλιά" της ελληνικής οικονομίας. Υπολογίζεται ότι στη δεκαετία του 1960, το 45-50% των μεταναστών προήλθαν αποκλειστικά από τη Βόρεια Ελλάδα. Το 1965, στο αποκορύφωμα της εξόδου, αναχώρησαν περίπου 117.000 Έλληνες. Έτσι, αυτός ο τρόπος αντιμετώπισης της μεγάλης ανεργίας από τις ελληνικές μεταπολεμικές κυβερνήσεις εκτόνωσε την εσωτερική κοινωνική πίεση απορροφώντας το πλεονάζον εργατικό δυναμικό και ταυτόχρονα πρόσφερε και πολύτιμο συνάλλαγμα στους πολίτες και τη χώρα.
Την ίδια περίοδο, αναπτύχθηκε και η εσωτερική μετανάστευση στη χώρα από κατοίκους των αγροτικών και νησιωτικών περιοχών προς τα αστικά κέντρα και κυρίως την πρωτεύουσα της χώρας με στόχο την εύρεση εργασίας και απασχόλησης. Είναι τότε που χτίστηκε η Αθήνα και τα δυτικά της προάστια.
Όμως, μακροπρόθεσμα η έξοδος μεταναστών προκάλεσε την έλλειψη ανειδίκευτου εργατικού δυναμικού, με αποτέλεσμα στη δεκαετία του 1970 η πατρίδα μας για πρώτη φορά στη νεότερη ιστορία της να μετατραπεί από χώρα αποστολής σε χώρα υποδοχής μεταναστών. Ιδιαίτερα, από το 1980 και μετά, η Ελλάδα έγινε χώρα εισόδου και διέλευσης μεταναστών ή και προσφύγων, προερχόμενων από χώρες του πρώην υπαρκτού σοσιαλισμού, της Μ. Ανατολής των διαρκών πολέμων και της Αφρικής της ακραίας φτώχειας. Ωστόσο, η ελληνική κοινή γνώμη, παρά τις προσπάθειες προοδευτικών δυνάμεων και ποικίλων κοινωνικών κινημάτων, δεν είχε ποτέ ουσιαστική πληροφόρηση για αυτή τη μετανάστευση και τις αιτίες της. Γι' αυτό και μερίδα πολιτών αντιμετώπισε την εισροή των μεταναστών και των προσφύγων σαν απειλή για την κοινωνία. Η ακροδεξιά δημαγωγία και κινδυνολογία π.χ., επιχείρησε πάντοτε και συνεχίζει και σήμερα να αποδίδει την αύξηση της ανεργίας στους μετανάστες. Αποτέλεσμα είναι η αύξηση στη χώρα μας των αποκρουστικών φαινομένων της ξενοφοβίας, του ρατσισμού και του νεοναζισμού. Ξεχνούν φαίνεται, όσοι κινδυνολογούν για τους μετανάστες ότι άλλοτε ήταν τα παιδιά της Ελλάδας που «έπαιρναν των ομματιών τους» αναζητώντας καλύτερη μοίρα στις ΗΠΑ, στον Καναδά, στην Αυστραλία, στη Ν. Αφρική αλλά και «στις φάμπρικες» της Γερμανίας, στις στοές του Βελγίου και αλλού.
Τέλος, τα τελευταία χρόνια με την επιβολή των μνημονίων έχουμε μια νέα μορφή εξωτερικής μετανάστευσης 400.000 περίπου νεαρών και κυρίως μορφωμένων Ελλήνων που πήραν τον δρόμο προς δεκάδες χώρες της γης, ανοίγοντας ένα ακόμα μεγάλο κεφάλαιο στη μεταναστευτική ιστορία της πατρίδας μας.

Το συνολικό αποτέλεσμα: “Μία ακόμα Ελλάδα” κατοικεί εκτός των ορίων της χώρας μας.

Η διαχείριση της μετανάστευσης, μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις.

Σήμερα, όπως αναφέρει ο ΟΗΕ, η παγκοσμιοποίηση έχει αυξήσει σημαντικά τον αριθμό των ανθρώπων που έχουν την επιθυμία και την ικανότητα να μετακινηθούν σε άλλα μέρη. Παρά τις διεθνείς συμβάσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι μετανάστες, παιδιά, γυναίκες και άνδρες, είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένοι στους κινδύνους που δημιουργεί η διεθνής οικονομική ύφεση, η κλιματική αλλαγή, ο στιγματισμός, οι διακρίσεις και η κακοποίηση. Οι μεταναστευτικές πολιτικές γίνονται ολοένα και πιο περιοριστικές και σε πληθώρα χωρών τα δικαιώματα των μεταναστών καταπατώνται. Γι' αυτό και η διαχείριση της μετανάστευσης είναι μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις της εποχής μας. Την πρόκληση αυτή καλούμαστε να διαχειριστούμε όλοι μας, τα κράτη και η διεθνής κοινότητα, με προσήλωση στις αρχές του ανθρωπισμού και με συνέπεια στις ανάγκες και τις δυνατότητες της κάθε οικονομίας. Ας προσπαθήσουμε να διαλύσουμε μύθους και ξενοφοβικά στερεότυπα για τους μετανάστες, αναπτύσσοντας σύγχρονες στρατηγικές ίσης μεταχείρισης, λαμβάνοντας όλα τα νομικά μέτρα για την προάσπιση των δικαιωμάτων τους, ενεργοποιώντας σειρά στοχευμένων πολιτικών για την ένταξή τους στην κοινωνία, με στόχο τη διαμόρφωση μιας διαπολιτισμικής κοινωνίας.
Ας ακούσουμε και ας εφαρμόσουμε τα λόγια του Πάπα Φραγκίσκου από την ομιλία του πριν 20 ημέρες στο ΚΥΤ της Λέσβου: Τα προβλήματα «λύνονται ενώνοντας τις δυνάμεις για να φροντίσουμε τους άλλους σύμφωνα με τις πραγματικές δυνατότητες καθενός και με σεβασμό προς τη νομιμότητα, θέτοντας πάντοτε στην πρώτη θέση την απαραβίαστη αξία της ζωής κάθε ανθρώπου».

(Γράφει η Δέσποινα Λιμνιωτάκη, πρόεδρος της "Φιλελεύθερης Συμμαχίας")

Τα τροχαία ατυχήματα στην Ελλάδα είναι κάτι περισσότερο από μια «κακιά στιγμή».
Είναι ένα κοινωνικό πρόβλημα του οποίου η ταχύτητα και το ανθρώπινο λάθος είναι μόνο συμπτώματα. Σε μεγάλο ποσοστό, τα τροχαία αποτελούν κομμάτι μιας αρρωστημένης νοοτροπίας του λαού που, προς το παρόν, κοστίζει γύρω στα 3 δισεκατομμύρια ευρώ τον χρόνο στην Ελλάδα και αποτελεί την τρίτη στη σειρά αιτία θανάτου του γενικού πληθυσμού μετά τις καρδιαγγειακές παθήσεις και τον καρκίνο. Στο πρόβλημα συνυπολογίζονται όχι μόνο οι ακαριαίοι θάνατοι αλλά και οι σοβαροί τραυματισμοί των ανθρώπων, όπως προκαλούνται είτε από πρόσκρουση και ανατροπή οχημάτων είτε από παράσυρση πεζών, με πολύπλοκες και παράπλευρες προεκτάσεις για τη ζωή των φροντιστών των τραυματισμένων και των συγγενών που μένουν πίσω.
Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, τα τροχαία ατυχήματα απειλούν σοβαρά την παγκόσμια υγεία και επηρεάζουν αρνητικά την κοινωνική και οικονομική πρόοδο, βάζοντας τροχοπέδη στην ανάπτυξη και την αειφορία των χωρών που βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις σε σχέση με την ασφάλεια και την πρόληψη των ατυχημάτων στο δρόμο. Η Ελλάδα είναι μία από αυτές, το μέρος όπου οι νόμοι και οι κανόνες μοιάζουν να λειτουργούν μόνο για μια μικρή μειοψηφία.

Ανεξάρτητα από τα συγκλονιστικά στατιστικά στοιχεία των ατυχημάτων κάθε χρόνο, δεν χρειάζεσαι πολλά για να καταλάβεις ότι - από την παραβίαση μιας πινακίδας ή ενός φαναριού, μέχρι την παράνομη στάθμευση και από τον συνδυασμό αλκοόλ και οδήγησης στην επαρχία μέχρι το σβήσιμο των κλήσεων για τους «κολλητούς» - στο αυτοκίνητο, η κοσμοθεωρία του Έλληνα που αναγνωρίζει όλα τα δικαιώματα για τον εαυτό του και αφήνει τις υποχρεώσεις για τους συμπολίτες του, βρίσκει την απόλυτη έκφραση.

Οι δρόμοι είναι εκείνες οι λωρίδες γης στις οποίες θα αναμετρηθούν οι άνθρωποι με τις αξίες. Η συμπεριφορά στο δρόμο είναι η γνώση και η αναγνώριση του συστήματος λειτουργίας των νόμων και των θεσμών. Μέσα στο δρόμο «βλέπεις» τον άλλο ως συνδιαμορφωτή πολιτισμού. Δυστυχώς στη χώρα μας η προβληματική οδηγική συμπεριφορά είναι το καθεστώς και η συμμόρφωση με τον Κώδικα η εξαίρεση. Οι δρόμοι βρίσκονται υπό κατάληψη από χειριστές με ανεξέλεγκτο θυμικό, μεγάλη αντίσταση στην αλλαγή και κρεμασμένα φυλαχτά στο παρμπρίζ για το καλόπιασμα στους αγίους.
Όμως το θέμα δεν μπορεί να θεωρείται προσωπικό γιατί έχει εδώ και χρόνια ξεπεράσει τη δικαιολογία των «μεμονωμένων περιστατικών». Όταν βλέπεις συνεχείς παραβιάσεις, οδήγηση πάνω από το όριο ταχύτητας, τρικάβαλα από γονείς που μεταφέρουν τα παιδιά τους στο σχολείο ανάποδα σε μονόδρομο ή ανεβασμένα-στα-πεζοδρόμια αγροτικά αυτοκίνητα και καταπάτηση από τις ρόδες των οδηγών όδευσης τυφλών, είναι βλακώδες να επικαλείσαι το φιλότιμο. Πρόκειται για μια γενικευμένη απειλή που απαιτεί από τους πολιτικούς να της δώσουν σημασία. Δεν θα μου έκανε εντύπωση αν οι ερευνητές του μέλλοντος διαπίστωναν κάποια συνάφεια ανάμεσα στα αίτια της κρίσης που βιώνουμε και στην οδηγική νοοτροπία: είναι αυτές οι καθημερινές φορές που θα πεις «ω αδερφέ!» που φτιάχνουν το παζλ της διαχείρισης του συνόλου των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε ως κοινωνία και ως λαός. Οδηγάμε στην εθνική με τέρμα γκάζια. Η πρόσκρουση είναι αναπόφευκτη.
Τα τροχαία ατυχήματα πρέπει να είναι τα τελευταία σε προτεραιότητα στην πολιτική ατζέντα διαφόρων κομμάτων αφού πέρα από συγκυριακές αναφορές ελάχιστα θα δούμε μια στοχευμένη, εμπεριστατωμένη με στοιχεία εκστρατεία ευαισθητοποίησης με έμφαση στη μηδενική ανοχή στις παραβιάσεις από τις εκάστοτε κυβερνήσεις. Το σύστημα οδικών μεταφορών με όλα τα παρακλάδια του είναι κοστοβόρο ενώ στην επαρχία πέφτει θύμα της μικροπολιτικής των πολιτευτών που προεκλογικά στέλνουν τις μπουλντόζες να κάνουν μπαλώματα εκεί που χρειάζονται μελέτες και δαπάνες για την οριστική λύση του προβλήματος της ακαταλληλότητας των δρόμων. Κοινώς, δεν παίρνει κανείς στα σοβαρά τους δρόμους παρά εκείνους που οδηγούν σε ψήφους. Τα σποτ που έχουν ως στόχο να αφυπνίσουν, συχνά πετυχαίνουν το αντίθετο: να κλείσουν τα μάτια των πολιτών στο πρόβλημα επειδή νομίζουμε ότι δεν θα πέσουμε ποτέ θύματα της στατιστικής και των δυσάρεστων πρωτοσέλιδων. Το μεγαλύτερο μειονέκτημά τους όμως είναι ότι το μήνυμα των σποτ απευθύνεται σε οδηγούς και όχι σε πολίτες ενώ εμείς δεν οδηγούμε απλά τα αμάξια – υπάρχουμε μέσα από αυτά.
Αν προσπαθήσει κάποιος να ξετυλίξει το κουβάρι της οδηγικής συμπεριφοράς θα μείνει στα χέρια του με μια συννοσηρότητα, την ταυτόχρονη ύπαρξη δύο ή περισσότερων διαταραχών εκ των οποίων η επικίνδυνη οδήγηση είναι μόνο ένα κομμάτι. Και οι διαταραχές στην Ελλάδα αποσιωπούνται.

Πρώτη δημοσίευση στο marketnews.gr

Τα έχουμε πει όλα, αλλά το πιο σημαντικό το αφήσαμε απ’ έξω: την αδράνεια της κοινωνίας των υπερασπιστών του εμβολίου.
Σύντομα συνοπτικά, τι είπαμε εδώ μήνες:
Έχει γραφτεί και ειπωθεί δεκάδες φορές από όλα τα επίσημα χείλη ότι ο κύριος παράγοντας της έκτασης της επιδημίας και κυρίως των «σκληρών» δεικτών της (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ, θάνατοι) είναι η χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη. Βέβαια δεν είναι ο μόνος παράγοντας. Τόσο στην Ελλάδα όσο και στον διεθνή χώρο έχει αναφερθεί η επικινδυνότητα και η ευκολία μετάδοσης της μετάλλαξης Δ, που αρχικά μας καθησύχασε αλλά αποδείχτηκε ύπουλη, υπόγεια, αθόρυβη και γι’ αυτό πιο καταστροφική. Η μείωση της ανοσίας των εμβολίων μετά από μερικούς μήνες. Έχει ειπωθεί επίσης (και σωστά) ότι η χαλάρωση στα μέτρα από το καλοκαίρι και μετά, ένα κλίμα εφησυχασμού που αφέθηκε να καλλιεργηθεί, η αμηχανία και η διστακτικότητα του κυβερνητικού επιτελείου στην αποφασιστική οργάνωση και τήρηση των μέτρων, είναι επίσης παράγοντες που επηρέασαν την έκρηξη αυτού του κύματος. Αλλά, αναμφίβολα, όλα αυτά έπαιξαν τον ρόλο τους στο πεδίο που άφησε ελεύθερο ο χαμηλός δείκτης εμβολιαστικής κάλυψης. Κι αυτός έκανε και κάνει τη διαφορά είτε αρνητική είτε θετική με άλλες χώρες, πάντως κυρίως αρνητική.

Έχει επίσης ειπωθεί και γραφτεί ότι τη βελτίωση του ποσοστού των εμβολιασμένων συμπολιτών μας δεν θα πρέπει να την περιμένουμε πλέον από τις κεντρικές παρεμβάσεις των ειδικών, τις συμβουλές και την επιχειρηματολογία τους από τα πάνελ της τηλεόρασης. Η μακρινή, απρόσωπη επικοινωνία με τον πολίτη έχει τα όριά της. Ξέρουμε επίσης ότι ένα σημαντικό ποσοστό στους ανεμβολίαστους δεν είναι οι «πακτωμένοι» αρνητές με «θεωρητική» τεκμηρίωση. Αυτοί κάνουν περισσότερο θόρυβο, είναι οι πιο ενεργητικοί (μάλλον οι μόνοι ενεργητικοί στην κοινωνία) και ακούγονται περισσότεροι από το πραγματικό ειδικό βάρος που διαθέτουν. Ένα σοβαρό ποσοστό, που φαίνεται να υπερβαίνει το 50% των ανεμβολίαστων είναι οι «άλλοι» που αρνούνται σθεναρά ή ήπια το εμβόλιο επειδή φοβούνται, έχουν αμφιβολίες, τους «μίλησε» κάποιος γνωστός που εμπιστεύονται, που στη γειτονιά συζητιέται πώς και γιατί πέθανε μια γειτόνισσα με covid μόλις έκανε το εμβόλιο κλπ. Με απλή κοινή λογική, αυτοί οι πολίτες είναι σήμερα η «ομάδα στόχος». Αυτοί θα κάνουν και μπορούν να κάνουν τη διαφορά στο ποσοστό των εμβολιασμένων, άρα και στη μείωση των αρνητικών δεικτών της πανδημίας. Και μάλιστα ακόμα πιο ειδικά οι άνω των 60 μέσα σ’ αυτή την ομάδα. Κι αυτοί θα μειώσουν τη φόρα και την αυθάδεια της δεισιδαιμονίας των ανορθολογιστών.

Όλα αυτά έχουν ειπωθεί εδώ και μήνες, από το ξεκίνημα των εμβολιασμών. Και;
Τίποτα ή σχεδόν τίποτα

Συνέχεια στο Athens Voice

google news iconΤο Social-Lib είναι εγκεκριμένος εκδότης στην υπηρεσία Google News. Ακολουθήστε μας για να έχετε άμεση ενημέρωση και πρόσβαση στην αρθρογραφία: Social-Lib.gr - Google News .

Έγραψαν Πρόσφατα

Κοινωνικός Φιλελευθερισμός

Το Social.lib είναι ένας δικτυακός τόπος συζήτησης και ανάδειξης των καθημερινών οικονομικών, κοινωνικών, πολιτισμικών και πολιτικών ζητημάτων υπό το πρίσμα του Κοινωνικού Φιλελευθερισμού.