Η ΕΞΟΥΣΙΑ ΕΧΕΙ ΤΗΝ ΤΑΣΗ ΝΑ ΔΙΑΦΘΕΙΡΕΙ ΚΑΙ Η ΑΠΟΛΥΤΗ ΕΞΟΥΣΙΑ ΝΑ ΔΙΑΦΘΕΙΡΕΙ ΑΠΟΛΥΤΑ
(John Dalberg-Acton, 1st Baron Acton, 1834-1902, Άγγλος ιστορικός)

Παίρνω αφορμή από τη βροχή καταγγελιών για σεξουαλική παρενόχληση ή κακοποίηση με "θύτες" ανθρώπους τους οποίους έχουμε συνηθίσει να θεωρούμε ευπροσήγορους, χαμογελαστούς, πράους, κι ακόμα περισσότερο με κοινωνικές, πολιτικές, ατομικές αξίες. Δεν ασχολούμαι με χαζά ερωτήματα του τύπου "γιατί τώρα και όχι τότε", "μήπως τα ήθελε κι αυτή" κ.λπ. Έχουν ήδη δοθεί πειστικές απαντήσεις σ’ αυτά, και παρότι ισχύει το τεκμήριο της αθωότητας για τον καθένα "θύτη" ατομικά, ο όγκος των καταγγελιών κάνει φανερό ότι κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας, και στη συγκεκριμένη περίπτωση σ' ολόκληρο τον κόσμο.

Δεν είναι κύρια η σεξουαλική πείνα στη ρίζα αυτής της σαπίλας. Όπως δεν είναι συνήθως η ένδεια στην πηγή της κάθε οικονομικής κατάχρησης. Για πάρα πολλούς ανθρώπους/ κοινωνικές ομάδες/ κόμματα, πρόκειται για δίψα άσκησης μορφών εξουσίας. Και η εξουσία είναι περίπου αυτοσκοπός.

Φαίνεται ότι είναι στη φύση μας. Κι ένας αυτοσκοπός έχει την τάση να επιβεβαιώνεται κάθε μέρα, αλλιώς η επίτευξή του μπαίνει σε εσωτερική και εξωτερική αμφισβήτηση. Και ποια καλύτερη επιβεβαίωση από το να μπορείς άνετα να εκμεταλλευτείς τον άλλον, κάτι εύκολο όταν αυτός βρίσκεται σε δύσκολη θέση, είναι ένα αδύναμο ή πληγωμένο θήραμα;
Θα 'λεγα ακόμη ότι πέρα από τις (σωστές) σκέψεις για καλύτερους σχετικούς νόμους, καλύτερη διαπαιδαγώγηση, καλύτερη λειτουργία της δικαιοσύνης, που μπορούν πράγματι να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση του φαινομένου, αντίστοιχη προσοχή πρέπει να δοθεί και στους θεσμούς και τις διαδικασίες που σχετίζονται με τη δομή και τη λειτουργία κάθε είδους εξουσίας. Με άλλα λόγια, να γίνει μια προσπάθεια να αποκοπεί ο τροφοδότης μαστός, να σταματήσει να μπορεί να τρέφεται η κάθε εξουσία από την όποια εκμετάλλευση της ανάγκης ή της μειονεκτικής θέσης του άλλου. Αυτό σε επίπεδο ατομικής και κοινωνικής ζωής. Σε επίπεδο δημόσιου βίου, αποσύνδεση της πολιτικής από άλλες πηγές εξουσίας, όπως η οικονομική ισχύς και η δυνατότητα αυθαίρετων παρεμβάσεων, πχ διορισμών από την πίσω πόρτα.
Και φυσικά, και σ’ αυτό το πράγμα, όπως και σε όλα τα άλλα, μακριά από τη σκέψη μου η υιοθέτηση οποιωνδήποτε υπερβολών.

Η αναχρονιστική και υπερσυντηρητική δήλωση του υπουργού δικαιοσύνης προσβάλλει κάθε γονέα, κάθε παιδί. Δεν υπάρχουν καλοί straight γονείς και κακοί ΛΟΑΤΚΙ+ γονείς. Δεν υπάρχουν καλοί έγγαμοι γονείς και κακοί γονείς με ελεύθερη συμβίωση ή κακοί χωρισμένοι που στερούν από το παιδί τους τη φυσική παρουσία και των δυο στον ίδιο χώρο. Υπάρχουν μόνο καλοί και κακοί γονείς. Τον καλό γονέα δεν τον ξεχωρίζει το φύλο. Η αγάπη είναι που τον κάνει γονιό-πατέρα-μητέρα. Για την Ομάδα Πολιτικής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της πολιτικής κίνησης εΜεις οι μονογονεϊκές οικογένειες, οι οικογένειες ομόφυλων και ετερόφυλων ζευγαριών πρέπει να έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις, προς όφελος των παιδιών, χωρίς διακρίσεις που σχετίζονται με το φύλο και τον σεξουαλικό προσανατολισμό. Χωρίς διακρίσεις, χωρίς διαχωρισμούς, χωρίς αρνητικά στερεότυπα.

Από την Ομάδα Πολιτικής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της πολιτικής κίνησης εΜεις

Γνωρίζετε εσείς…

• Τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
• Την αρχή των ίσως ευκαιριών και ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης;
• Τον δείκτη ισότητας των δύο φύλων του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των φύλων;
• Τη δημοσίευση του EIGE του 2017 με τίτλο: Βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών στο διαδίκτυο;
• Τις νομικές πράξεις των Ηνωμένων Εθνών στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ιδίως όσες αφορούν τα δικαιώματα των γυναικών, όπως ο Καταστατικός Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών, η Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, τα διεθνή σύμφωνα για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, καθώς και για τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα, η σύμβαση για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών (CEDAW);
• Άλλες πράξεις των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τη σεξουαλική παρενόχληση και τη βία κατά των γυναικών, όπως η Διακήρυξη της Βιέννης και το Πρόγραμμα Δράσης της 25ης Ιουνίου 1993 που εγκρίθηκαν από την Παγκόσμια Διάσκεψη για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, την Διακήρυξη της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών της 20ής Δεκεμβρίου 1993, το ψήφισμα για την πρόληψη του εγκλήματος και για μέτρα ποινικού δικαίου με στόχο την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών της 21ης Ιουλίου 1997, τις εκθέσεις των ειδικών εισηγητών των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τη βία κατά των γυναικών;
• … και πόσα άλλα έχουν θεσμοθετηθεί για την προστασία των γυναικών στον χώρο εργασίας και στην κοινωνία γενικότερα.

Τι συμβαίνει καθημερινά;

Πόσα χρόνια ακούμε, ψιθυριστά πραγματικά, για σεξουαλική κακοποίηση στο σχολή μας, στο γραφείο μας, στην ομάδα, στη γειτονιά…
Πόσες γυναίκες κυκλοφορούν μεταξύ μας με μάτια θλιμμένα, γιατί κουβαλούν βάρη που είναι ανείπωτα; Πόσα κορίτσια ακόμα και στο οικογενειακό τους περιβάλλον έρχονται αντιμέτωπα με τις σεξουαλικές ορέξεις του θείου, του φίλου του μπαμπά, ακόμα και τον ίδιο τον μπαμπά;
Είναι όμως βία κατά των γυναικών, μόνο η σεξουαλική; Όχι. Επίσης βία είναι το «σώπα, εσύ δεν ξέρεις» του παππού στη γιαγιά. Το «εσύ στην κουζίνα σου» του μπαμπά στη μαμά. Το «δεν ξέρεις εσύ, δεν έχεις βγει στην αγορά εργασίας όσο εγώ» του συναδέλφου ή του συντρόφου.
–Ναι δεν έχω βγει γιατί η πατριαρχική κοινωνία που φτιάξατε για «εμάς», δεν μου έδωσε μέχρι τώρα τις ίδιες ευκαιρίες με αυτές που έδωσε σε σένα. 
Εσείς το γνωρίζετε ότι το 80% περίπου των γυναικών που έχουν καταγγείλει κάποιας μορφής στοιχειοθετημένη βία εναντίον τους, μετά από λίγο παίρνουν πίσω τις καταγγελίες αυτές, γιατί το σαθρό σύστημα υποστήριξής τους, αντί να τις ενδυναμώσει, τις κάνει να καταλήγουν στο συμπέρασμα «μήπως έφταιγα κι εγώ που φορούσα το μίνι;», «μήπως προκάλεσα κι εγώ που μίλησα και αντέδρασα;»
Λες και το να εκφράζεσαι, είναι μόνο δικαίωμα της μίας πλευράς. Της πιο δυνατής συνήθως οικονομικά, της συνηθισμένης να μιλάει και να επιβάλλεται.
Ακούμε αυτές τις μέρες περιστατικά που λαβώνουν την ψυχή και καθιστούν αδύνατο να πιστέψεις πως ζεις στο σήμερα.
«Θα μου κάτσεις αν θέλεις να ανεβάσουμε το έργο» είπαν στη Φιλίτσα.
Η Ντία τον κλότσησε, όταν την άγγιξε κάτω από τα ρούχα.
Από τον Ερρίκο ζητήθηκε να γδυθεί και να αυνανιστεί μπροστά στον σκηνοθέτη του έργου στο οποίο συμμετείχε, ενώ δεν υπήρχε καμία αντίστοιχη σκηνή στο σενάριο.
Η Ζέτα, ο Φάνης, η Κατερίνα, η Ευδοκία καταγγέλλουν τον «δάσκαλο» και μεγάλο ηθοποιό για εκφοβισμό, κατάχρηση εξουσίας, ταπείνωση, μισογυνισμό, χειραγώγηση, εκμετάλλευση, κλάματα, δουλοπρέπεια, τοξικότητα, ψυχολογική βία, τσακωμούς τόσο μέσα στη σχολή του όσο και σε περιόδους συνεργασίας μαζί του.
Η Τζένη, η Αγγελική και η Λουκία βρήκαν το θάρρος να καταγγείλουν κι αυτές γνωστό ηθοποιό και σκηνοθέτη, για χάρη των παιδιών τους, για χάρη όλων των γυναικών που βιώνουν την όποια βία.
Η Σοφία, ναι εκείνη ξεκίνησε το ντόμινο των καταγγελιών που μέρα με τη μέρα πληθαίνουν, είπε δημόσια πριν λίγο καιρό πως βιάστηκε από παράγοντα του αθλητικού χώρου στον οποίο χώρο τελικά και αρίστευσε. Η Σοφία έδωσε το θάρρος σε όλες τις περιπτώσεις κακοποίησης.
Τους πήρε χρόνια να νιώσουν δυνατές και ασφαλείς, δυνατοί και ασφαλείς, ώστε να μιλήσουν για τα τραύματά τους.
Πολλά ακόμα θα βγουν σιγά σιγά στην επικαιρότητα. Και πρέπει.

Τι να κάνουμε;

Είναι υπόθεση μόνο της δικαιοσύνης; Είναι υπόθεση της παιδείας; Είναι υποθέσεις προσωπικές ή οικογενειακές;
Όχι. Είναι ξεκάθαρα πολιτική υπόθεση η αντιμετώπιση των φαινομένων έμφυλης βίας και της βίας στους χώρους εργασίας, στην οικογένεια, στην κοινωνία.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, από το 2019 έχει προτείνει και έχουν εγκριθεί μέτρα-πρωτόκολλα για την πρόληψη και καταπολέμηση της ηθικής και σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας, στους δημόσιους χώρους και στην πολιτική ζωή της ΕΕ
Θεωρείται πλέον απαραίτητο να έχουν καίριο ρόλο οι άνδρες στην εξάλειψη όλων των μορφών παρενόχλησης και σεξουαλικής βίας. Μέσα από τα πορίσματα της ΕΕ καλούνται όλα τα κράτη μέλη να ζητούν από τους άνδρες να συμμετέχουν ενεργά στις εκστρατείες ευαισθητοποίησης και πρόληψης, να αναπτύξουν ολοκληρωμένα σχέδια δράσης και νομοθεσία σχετικά με τη βία κατά των γυναικών και γενικότερα στους χώρους εργασίας.
Τονίζεται πως πρέπει να εξασφαλιστεί η συστηματική συλλογή σχετικών, αναλυτικών ανά φύλο και ηλικία, συγκρίσιμων δεδομένων σχετικά με περιπτώσεις σεξουαλικής και έμφυλης διάκρισης και ψυχολογικής παρενόχλησης σε όλους τους χώρους.
Να παρέχεται επαρκής δημόσια χρηματοδότηση για να εξασφαλίζεται ότι οι αστυνομικοί υπάλληλοι, οι δικαστές και όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι που ασχολούνται με υποθέσεις εκφοβισμού και σεξουαλικής παρενόχλησης εκπαιδεύονται για να κατανοούν τη βία και την παρενόχληση στον χώρο εργασίας και πέρα από αυτόν καθώς και να διασφαλίζονται υψηλής ποιότητας, εύκολα προσβάσιμες και επαρκώς χρηματοδοτούμενες εξειδικευμένες υπηρεσίες για τα θύματα της έμφυλης βίας και της σεξουαλικής και ψυχολογικής παρενόχλησης.
Επισημαίνεται πως πρέπει οι εταιρείες και οι οργανισμοί του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα να οργανώνουν υποχρεωτικά προγράμματα κατάρτισης σχετικά με τη σεξουαλική παρενόχληση και τον εκφοβισμό για όλους τους εργαζομένους και για όσους ασκούν διοικητικά καθήκοντα, ενώ δεν βγαίνουν έξω από τον χορό και οι πολιτικοί οι οποίοι καλούνται από την ΕΕ να φροντίζουν με τη συμπεριφορά τους να τηρούν αυστηρά τους κανόνες δεοντολογίας και να ενεργούν ως υπεύθυνα πρότυπα για την πρόληψη και την καταπολέμηση της σεξουαλικής παρενόχλησης.
Πρωτόκολλα, έρευνες, συμπεράσματα και αυστηρές είναι οι υποδείξεις στις οποίες πρέπει και μπορεί η κυβέρνηση να στηριχθεί και να ενισχύσει τους πολίτες της που βιώνουν κάθε μορφή βίας. Υπάρχουν όλα καταγεγραμμένα και δημοσιευμένα και πλέον και αφού άνοιξε έστω και καθυστερημένα ο ασκός του Αιόλου, είναι ευκαιρία να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα και αυτές οι δικλίδες ασφαλείας που θα επιβεβαιώσουν πως καμία άλλη Σοφία, Ζέτα, Αγγελική, Κατερίνα, Λουκία και κανένας άλλος Φάνης, Ερρίκος, Αλέξανδρος δεν θα βιώσουν στο εξής καμίας μορφής κακοποίηση γιατί δεν είναι αποδεκτή, είναι κατακριτέα και απαγορευτική.
Είναι δικαίωμα η αξιοπρεπής συμμετοχή μας στον χώρο της εργασίας και είναι υποχρέωση πρωτίστως του πολιτικού συστήματός μας χώρας να το διασφαλίσει.
Ορθή επανάληψη: Είναι ζήτημα πολιτικής βούλησης η αντιμετώπιση του προβλήματος βίας στους χώρους εργασίας κι όχι μόνον ένα γεγονός, που μας «ξαναέριξε» από τα σύννεφα…..
Πηγές: https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-8-2018-0331_EL.pdf