Παιδεία - Πολιτισμός - Αθλητισμός

Ο πόλεμος του Πούτιν θα τελειώσει με ειλικρινείς πολιτικές δεσμεύσεις προς μια ομόσπονδη Ευρώπη

Στις Βρυξέλλες περιμένουν την επόμενη εβδομάδα την καθιερωμένη κεντρική ομιλία για την κατάσταση της Ένωσης. Η ομιλία θα εκφωνηθεί όπως συνηθίζεται από την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στις 14 Σεπτέμβρη στις 9 το πρωί ώρα Βρυξελλών. Μια πρόγευση έδωσε ήδη η φον ντερ Λάιεν στην πρόσφατη ομιλία της με την ανακοίνωση των πέντε προτάσεων για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών της ενέργειας παντού στην Ευρώπη.
Παρακολουθώντας κάποια χρόνια τώρα την καθιερωμένη ομιλία του Σεπτέμβρη, φαντάζομαι ότι για μια ακόμα φορά θα επικεντρωθεί στο success story του χρόνου που πέρασε και τις προοπτικές ανάπτυξης και προόδου που ανοίγονται για τον χρόνο που έρχεται. Μόνο που εφέτος για πρώτη φορά θα πρέπει να ενσωματώσει τη λέξη πόλεμο και τη ζοφερή πραγματικότητά του. Και αυτό από μόνο του δεν αφήνει κανένα περιθώριο για πανηγυρισμούς.

Ο πόλεμος στα σύνορα της Ευρώπης με τους όρους που γίνεται και με τους εκατοντάδες υπόγειους ιστούς που υφαίνονται με στόχο τα θεμέλια της ενωμένης Ευρώπης οδηγεί με τον πιο επώδυνο τρόπο σε μια μόνο επιλογή. Να ενδυναμώσουμε με ειλικρίνεια το οικοδόμημα. Να αναγνωρίσουμε παραλήψεις και να επωμιστούμε τις όποιες συνέπειες, να μάθουμε από τα λάθη και να μην τα επαναλάβουμε και να συμφωνήσουμε ότι μόνο μέσα σε μια πολύ δυνατή Ευρώπη θα αντέξουμε στις προκλήσεις που έρχονται.

Η ενωμένη Ευρώπη δεν είναι ένα πείραμα όπως αρέσει σε κάποιους να το βλέπουν, υπονοώντας ότι μπορεί και ν' αποτύχει, φτιάχνοντας έτσι ένα άλλοθι για να δικαιολογήσουν την οκνηρία τους και την απροθυμία τους να εργαστούν για την ουσιαστική ένωση των κρατών μελών.

Η Ευρώπη δεν είναι ένα μοναδικό παράδειγμα υπερκέρασης διαφορών και χάραξης κοινής πολιτικής σε επίπεδο κρατών αν και θα μπορούσε, υπό άλλες συνθήκες να είναι μόνο αυτό και να αρκούσε.

Η Ευρώπη είναι το οικοδόμημα των Ευρωπαίων που επέζησαν του ζόφου δύο παγκοσμίων πολέμων, που πλήρωσαν εξαιρετικά ακριβό τίμημα για να διατηρήσουν αρχές και αξίες και που κατανόησαν ότι αυτή η ένωση των κρατών αυτού του γεωγραφικού χώρου είναι μονόδρομος. Η ενωμένη Ευρώπη είναι μονόδρομος και αυτό δεν διαπραγματεύεται.

'Έτσι στις 14 του Σεπτέμβρη, μαζί με τον δικαιολογημένο ενθουσιασμό για το πόσο γρήγορα ανταποκριθήκαμε στην κρίση της πανδημίας, για το πόσο σημαντική είναι η απόφαση για την ένταξη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μαζί με την ανακοίνωση των μέτρων για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και την πορεία του Green Deal και τις ανακοινώσεις ότι η Ευρώπη είναι παγκόσμια ο μεγαλύτερος χρηματοδότης για την αναχαίτιση της κλιματικής αλλαγής, θα ήταν ένα σπουδαίο βήμα αν άνοιγε επίσημα η πολιτική κουβέντα για την ομοσπονδοποίηση της Ευρώπης. Να παρουσιαστούν η πολιτική δέσμευση και τα σχέδια προς αυτή την κατεύθυνση.

Η Ευρώπη ενηλικιώθηκε. Ο πόλεμος έβγαλε στη φόρα τ΄ άπλυτα κάτω από το κρεββάτι, τις παρορμητικές αποφάσεις και ποιοι και πώς παίζουν παιχνίδια στην πλάτη της αισχροκερδώντας. Οι Ευρωπαίοι όμως ξέρουν με ποιον τρόπο να πάνε μπροστά. Ο πόλεμος του Πούτιν θα τελειώσει με ειλικρινείς πολιτικές δεσμεύσεις και ουσιαστικές αποφάσεις προς μια ομόσπονδη Ευρώπη.

Το σχολείο πρέπει να διαμορφώνει το μέλλον του ανθρώπου

1) Πάντα πίστευα ότι το σχολείο (πρέπει να) διαμορφώνει το μέλλον του ανθρώπου. Θα με ρωτήσετε γιατί έβαλα την παρένθεση στην πρώτη περίοδο. Για να συνδυάσω τη δική μου θέση με τη θέση των ρεαλιστών τού «ναι μεν αλλά».
2) Γιατί και πώς πιστεύω πως το διαμορφώνει; Το παιδί που έρχεται στο σχολείο φέρνει την κουλτούρα της οικογένειας και την κουλτούρα των προηγούμενων βαθμίδων, αν δεν μιλάμε για το νηπιαγωγείο.
3) Στο μυαλό του παιδιού οι διαφορετικές κουλτούρες συγκρούονται και στο τέλος θα επικρατήσει και θα επιβληθεί είτε η μία, είτε η άλλη είτε ένα κράμα αντιλήψεων.
Αν και οι δύο κουλτούρες, οικογενειακή και σχολική, έχουν υγιή συστατικά, το παιδί θα εξελιχθεί και θα ολοκληρωθεί ως προσωπικότητα υπεύθυνη, δημοκρατική και επιτυχημένη. Αν όμως η μία από τις δύο πηγές είναι παθολογική, τότε η άλλη έχει χρέος να επιβληθεί στη νοσηρή.
Συνήθως συναντάμε τον συνδυασμό «κακή κουλτούρα οικογένειας» και «καλή κουλτούρα σχολείου» ή «κακή κουλτούρα οικογένειας με αδιάφορη κουλτούρα σχολείου». Η τελευταία περίπτωση μοιάζει καταδικαστική για το μέλλον του παιδιού. Αν όμως το σπίτι ασκεί αρνητικές επιρροές, το σχολείο έχει καθήκον να αντιμετωπίσει και να την ακυρώσει δίνοντας στο παιδί αυτό που χρειάζεται.
4) Πώς το σχολείο επιβάλλεται και ακυρώνει την κακή κουλτούρα της οικογένειας;
Η προσπάθεια του σχολείου χρειάζεται να υπηρετείται από το σύνολο σχεδόν των εκπαιδευτικών. Χρειάζεται να σκέφτεται ο κάθε εκπαιδευτικός κάθε μέρα και κάθε ώρα στο σχολείο πως αυτός τώρα θα επηρεάσει καθοριστικά το παιδί που έρχεται από το αρνητικό οικογενειακό περιβάλλον. Χρειάζεται ακόμη να συζητά τακτικά ο σύλλογος διδασκόντων την κάθε «δύσκολη» περίπτωση μαθητή και να συναποφασίζει σταθμίζοντας τα δεδομένα κάθε στιγμής.
Χρειάζεται ακόμη να επικοινωνεί το σχολείο με αυτούς τους «δύσκολους» γονείς και να επιδιώκει να τους αλλάξει το «παράδειγμα» γονιού που έχουν υιοθετήσει. Είναι όμως κάτι τέτοιο εφικτό;
-Ναι, είναι! Σχεδόν όλοι οι γονείς νοιάζονται για τα παιδιά τους, τα αγαπούν. Όχι όλοι αλλά σχεδόν όλοι. Ακόμη και ένας γονιός που ζει στην παραβατικότητα, ενδιαφέρεται λιγότερο η περισσότερο για το παιδί του. Αν αντιληφθεί ότι το σχολείο νοιάζεται για το παιδί του, θα συνεργαστεί κατά πάσα πιθανότητα.
Η πείρα μου δείχνει αυτό ακριβώς, ότι το σχολείο μπορεί. Παρά το γεγονός ότι γύρω και μετά το σχολείο οι επιρροές είναι αντίθετες, αποπροσανατολιστικές. Η απαξίωση της καλλιέργειας και της παιδείας είναι πανδημική σχεδόν κατάσταση στην πατρίδα του Αριστοτέλη και του Αισχύλου.
Γι’ αυτό ο εκπαιδευτικός πρέπει να νιώθει πως σήμερα αυτός σε αυτήν την αίθουσα διδασκαλίας θα αλλάξει το μέλλον των παιδιών του.

Τα "δύσκολα" παιδιά και ο κ. Εκπαιδευτικίδης

Όταν ανοίγει η πόρτα του Γ3 και μπαίνει ο κ. Εκπαιδευτικίδης, τα παιδιά βλέπουν έναν άνθρωπο αλλά όχι τους δύο που μπαίνουν εκείνη την ώρα. Πρώτα οφείλει να μπαίνει ο δάσκαλος και να ακολουθεί ο επιστήμονας. (η χρήση εισαγωγικών αφήνεται στην εκτίμησή σας.) Αν πρέπει να μπει ο ένας από τους δύο, θα έπρεπε να μπει ο δάσκαλος.

Τι γίνεται στην ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα; Κατά κανόνα οι πιο επαρκείς δάσκαλοι είναι αυτοί που αποφοίτησαν από καθηγητικές σχολές (Το "κατά κανόνα" να το βάζετε σε κάθε πρόταση από δω και κάτω.). Στην εκπαίδευση όμως, στης οποίας το σώμα ασελγούν 45 χρόνια τώρα όλες οι κυβερνήσεις και όλοι οι υπουργοί και υφυπουργοί, απασχολούνται και διδάσκουν όλα πλέον τα επαγγέλματα (εξαιρουμένου του εργάτη καθαριότητας, το οποίο μόνο αναγνωρίζω προσωπικά ως λειτούργημα). Θεολόγοι, χημικοί, γεωπόνοι, νομικοί, γιατροί και άλλες περίπου 110 ειδικότητες.

Οι περισσότεροι λοιπόν από τους εκπαιδευτικούς και από αυτές τις μη καθηγητικών σχολών ειδικότητες οι πολύ περισσότεροι μπαίνουν στην τάξη ως ένα πρόσωπο. Ο κ. Εκπαιδευτικίδης, ειδικότητας τάδε. Αυτοί λοιπόν οι άνθρωποι, που μπορεί να είναι ακόμη και άριστοι στο αντικείμενό τους, είναι οι χειρότεροι δάσκαλοι (μην ξεχνάτε τα εισαγωγικά). Βλέπουν τον πίνακα και την ύλη. Γι' αυτούς μέσα στην τάξη τα παιδιά, όταν τα βλέπουν, αποτελούν ατύχημα. Ο Νικόλας με τη μονογονεϊκή οικογένεια από τα μικράτα του που αγωνίζεται με τα φαντάσματα της νύχτας, η Άρτεμη με την ακαθόριστη ακόμη σεξουαλική της ταυτότητα, ο Μήτσος με τον βίαιο χρυσαυγίτη πατέρα, όλα αυτά τα παιδιά δεν υπάρχουν παρά ως πρόβλημα. Ο κ. Εκπαιδευτικίδης δεν ανέχεται μύγα στο σπαθί του. Στην πρώτη αφορμή πετάει (εδώ δεν χρειάζεται εισαγωγικά) το παιδί και το στέλνει στη διεύθυνση. Αν η διεύθυνση γνωρίζει αυτά που δεν ενδιαφέρεται να μάθει ο κ. Εκπαιδευτικίδης, ασχολείται πρωτίστως και κυρίως με το παιδί και όχι με τον τραυματισμένο εγωισμό του κυρίου. Κάποτε αναγκάζεται να του πει του κυρίου πως "εμείς εδώ ακριβώς με αυτά τα δύσκολα παιδιά πρέπει να ασχολούμαστε κυρίως". Ο κ. Εκπαιδευτικίδης όμως αυτό το εισπράττει σαν ασυδοσία των "αληταράδων" που συναντά στην αίθουσα.

Κύριε Εκπαιδευτικίδη, κάντε μας τη χάρη!

Για τη βιωματική μάθηση...

Ξεκίνησαν και φέτος οι πανελλαδικές με τη νεοελληνική γλώσσα. Αμέσως έπειτα στα κοινωνικά δίκτυα ο καθένας διατυπώνει τη γνώμη του, την ευαρέσκεια ή τη δυσαρέσκειά του, την αποδοκιμασία, την απογοήτευση ή τις προσωπικές του προτιμήσεις. Όπως σε άλλες περιστάσεις γινόμαστε όλοι σεισμολόγοι ή γιατροί ή νομικοί, έτσι σήμερα γινόμαστε όλοι φιλόλογοι.

Το λογοτεχνικό κείμενο ήταν ένα πολύ πρόσφατο έργο του Θανάση Βαλτινού. Αναρωτιέμαι πόσοι από τους διδάσκοντες τη λογοτεχνία έχουν διαβάσει έστω και ένα κείμενο του Βαλτινού και βέβαια πόσοι έχουν διαβάσει το συγκεκριμένο έργο. Στους μαθητές μου δίδαξα Βαλτινό και εξήγησα και ποιος είναι και ποιο το μέγεθός του.

Στο δεύτερο ερώτημα της παραγωγής λόγου ζητήθηκαν βιωματικοί τρόποι επαφής με την ιστορία. Εδώ πολλοί συνάδελφοι φιλόλογοι καταγγέλλουν την υποκρισία των θεματοδοτών οι οποίοι ζητούν βιωματική γνώση, ενώ το σχολείο αναμασά τυποποιημένη γνώση. Στο σημείο αυτό οι φροντιστές και τα φροντιστήρια συνήθως αποφεύγουν να εκφραστούν, γιατί εκείνο το οποίο προσφέρουν ως μενού είναι η αποστήθιση και η τυποποιημένη γνώση και τα κλισέ.

Ας πω και εγώ λοιπόν την προσωπική μου γνώμη εκφράζοντας τη σαραντάχρονη πείρα μου στη διδασκαλία του μαθήματος αλλά και την εμπειρία μου ως διευθυντής ενός λυκείου.

Το πρωί στα παιδιά μου που εξετάζονται το τελευταίο πράγμα που είπα ήταν να αφήσουν έξω από την αίθουσα οποιαδήποτε προετοιμασμένη γνώση και οποιαδήποτε αποστήθιση. Είναι κάτι το οποίο επαναλαμβάνω εγώ και η συνάδελφος που κάνουμε το μάθημα στο σχολείο μου σχεδόν κάθε μέρα. Ωστόσο τα παιδιά στα φροντιστήρια αγοράζουν ρετσέτες, συνταγές, προκατασκευασμένα εργαλεία από τη δεκαετία του 80 και του 90.

Θέλω όμως να μιλήσω λίγο για τα παράπονα σχετικά με τη βιωματική γνώση την οποία δεν προσφέρει τάχα το σχολείο. Το δικό μου σχολείο φέτος επισκέφτηκε δομή φιλοξενίας προσφύγων και ήρθε σε επαφή με τους πρόσφυγες, τα προσφυγόπουλα, τις μανάδες που φιλοξενούνται σε άθλιες συνθήκες στη δομή του Βοτανικού και μίλησαν μαζί τους, πήραν στα χέρια τους τα προσφυγόπουλα, και παρέδωσαν ρούχα και παιχνίδια για αυτά τα αδικημένα παιδιά της εποχής μας. Επέστρεψαν στο σχολείο συγκλονισμένα από την εμπειρία. Αυτό ήταν μια βιωματική γνώση.

Τα παιδιά του σχολείου μας επισκέφτηκαν -και αυτή υπήρξε η πρώτη επίσκεψη σχολείου της χώρας- το τζαμί που ίδρυσε το Υπουργείο Παιδείας στο Βοτανικό για τους μουσουλμάνους της χώρας. Είχαν μια υπέροχη συνομιλία με τον ιμάμη, υπέβαλαν ερωτήσεις, πήραν απαντήσεις και βίωσαν τον μουσουλμανισμό μέσα στον χώρο του και όχι μέσα από τα βιβλία ή από τις τηλεοπτικές κραυγές.

Αυτό ήταν επίσης βιωματική γνώση.

Τα παιδιά μας επίσης επισκέφτηκαν την Ευαγγελική Εκκλησία, παρακολούθησαν μια λειτουργία και μίλησαν με τον ποιμένα ο οποίος αντιστοιχεί κατά κάποιον τρόπο στον ιερέα του ορθόδοξου δόγματος.

Αυτό ήταν επίσης μια βιωματική γνώση.

Τα παιδιά μας επίσης επισκέφτηκαν το Δίστομο, το μαυσωλείο που είναι αφιερωμένο στα θύματα της ναζιστικής λαίλαπας στο ιστορικό χωριό. Επισκέφτηκαν επίσης και το μουσείο που στεγάζεται στο χωριό, παρακολούθησαν μία ομιλία και επισκέφτηκαν την έκθεση φωτογραφιών που αναφέρεται στην σφαγή του Διστόμου. Αυτό ήταν επίσης μία βιωματική γνώση.

Κάναμε κι άλλα πολλά φέτος στις δύσκολες συνθήκες του Covid χωρίς Covid.

Επομένως, το σχολείο μπορεί να προσφέρει βιωματική γνώση, αρκεί αυτοί που το υπηρετούν να μην είναι δημόσιοι υπάλληλοι που περιμένουν με λαχτάρα τη σύνταξη, να μην είναι δημόσιοι υπάλληλοι που κοιτάζουν το ρολόι μετά το πρώτο δεκάλεπτο της διδακτικής ώρας, αρκεί να μην είναι κουρασμένοι από τη ζωή τους και ματαιωμένοι ως εκπαιδευτικοί.

Αν θέλουμε να παραπονιόμαστε, υπάρχουν χιλιάδες αφορμές, εκατομμύρια προφάσεις. Αν θέλουμε όμως να αλλάξουμε το μέλλον των παιδιών μας, πρέπει να αφοσιωθούμε στη δουλειά που υπηρετούμε, πρέπει να δοθούμε απερίσπαστοι στο έργο μας και να μη βολευόμαστε στις ευκολίες που έχουν στήσει διάφοροι επιτήδειοι γύρω μας για να μας παγιδέψουν.

Τι σημαίνει συντηρητικό σχολείο;

Τους όρους προοδευτικός και συντηρητικός τούς έχουμε καταχραστεί και γι’ αυτό τους έχουμε αφαιρέσει κάθε έννοια και κάθε ουσία.

Θα κάνω εδώ μια απόπειρα να εξηγήσω τι σημαίνει συντηρητικό σχολείο και πώς αυτό σχετίζεται με την αποτελμάτωση και την παρακμή της χώρας.

Λένε κάποιοι πως συντηρητικό σχολείο είναι αυτό που μεταφέρει και επιβάλλει συντηρητικές αντιλήψεις.

Πολύ σωστά! Ποιες είναι όμως οι συντηρητικές αντιλήψεις;

Συντηρητική αντίληψη είναι αυτή που θέλει το σχολείο ένα μηχανισμό απλής παράδοσης και εξέτασης μαθητών.

Συντηρητικό σχολείο είναι αυτό που απλώς διεκπεραιώνει τις εντολές της διοίκησης εντός των ορισμένων προθεσμιών.

Συντηρητικό σχολείο είναι αυτό που ενδιαφέρεται για την άνεση και τη βολή των εκπαιδευτικών.

Συντηρητικό σχολείο είναι αυτό που αντιμετωπίζει τους μαθητές σαν μονάδες και μάλιστα ενοχλητικές.

Συντηρητικό σχολείο είναι αυτό που δεν αντιμετωπίζει κάθε παιδί σαν μια ξεχωριστή προσωπικότητα και που δεν ασχολείται με τα προβλήματα που βασανίζουν κάθε παιδί.

Συντηρητικό σχολείο είναι αυτό που δεν επιδιώκει να αλλάξει τη ζωή και του τελευταίου παιδιού του.

Συντηρητικό σχολείο είναι αυτό που απλώς διεκπεραιώνει τις υποχρεώσεις του αδιαφορώντας για τις προσωπικές ιδιομορφίες και ιδιαιτερότητες κάθε μαθητή.

Συντηρητικό σχολείο είναι αυτό που δεν επιδιώκει να αλλάξει την ταυτότητα κάθε μαθητή και μαθήτριας και να τους ανοίξει τα φτερά προς ένα δικό τους, ιδιαίτερο, αύριο.

Συντηρητικό σχολείο είναι αυτό που ασχολείται με τον μισθό των εκπαιδευτικών και όχι με τον μισθό αύριο των μαθητών του.

Συντηρητικό σχολείο είναι αυτό που λειτουργεί ως συντεχνιακή ομάδα με μοναδικό της ενδιαφέρον την καλοπέραση των εκπαιδευτικών.

Συντηρητικό σχολείο είναι αυτό που συντηρεί τη σημερινή αθλιότητα.

Και συντηρητικοί εκπαιδευτικοί είναι όλοι αυτοί που τον υπηρετούν, είτε ψηφίζουν ΝΔ είτε ΣΥΡΙΖΑ είτε ΚΚΕ είτε ΚΙΝΑΛ.

Ναι, κύριοι συνάδελφοι, μπορείτε να συγκρούεστε για τα μικροκομματικά σας συμφέροντα, αλλά είστε όλοι συντηρητικοί, είστε συνένοχοι και συνδημιουργοί της ταφόπλακας που θα σκεπάσει το μέλλον των παιδιών μας και της χώρας που μας φιλοξενεί.