1. Τι είναι ο φιλελευθερισμός
Ο όρος φιλελευθερισμός δηλώνει ταυτόχρονα μία πολιτική θεωρία (ενίσχυση της νομοθετικής και της δικαστικής εξουσίας, και περιορισμό της εκτελεστικής και υπ’ αυτήν την έννοια αντιτίθεται στον αυταρχισμό). 
Δηλώνει επίσης μία οικονομική θεωρία, πού αποκλείει οποιαδήποτε μορφή κρατικής παρέμβασης στις οικονομικές συναλλαγές είτε αυτές αφορούν τα άτομα είτε τις κοινωνικές τάξεις είτε τα έθνη.  
Δηλώνει ακόμη μία φιλοσοφική θεωρία, που διεκδικεί την ελευθερία της σκέψης και υποστηρίζει ότι η θρησκευτική ενότητα δεν αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση ούτε για την κοινωνική ενότητα ούτε για την ενότητα του έθνους, πράγμα που συνεπάγεται κατ’ ανάγκην την ιδέα της ανεκτικότητας, του σεβασμού του άλλου και του ανθρώπινου όντος. 
2. Ο φιλελευθερισμός στην ευρωπαϊκή συγκυρία
Ο φιλελευθερισμός αναλαμβάνει πολλές υποχρεώσεις και συναντά πολλές δυσκολίες. Στη Γερμανία και την Ιταλία εμπλέκεται με τον εθνικισμό. 
Στην Ισπανία και την Πορτογαλία αντιμετωπίζει τις τρομερές δυνάμεις ενός παλαιού καθεστώτος το οποίο στηρίζεται στην εκκλησία και παραμένει ισχυρό. 
Αντίθετα, στην Αγγλία και τη Γαλλία θα ικανοποιήσει όλες σχεδόν τις πολιτικές του διεκδικήσεις. Με καθυστέρηση και με ατέλειες το φιλελεύθερο συνταγματικό κράτος οργανώνεται και κατοχυρώνει τις θεμελιώδεις ελευθερίες του (ελευθερία γνώμης, ελευθερία του τύπου, κοινοβουλευτική ελευθερία, ατομική ελευθερία, επέκταση του δικαιώματος ψήφου.)
Ωστόσο κατά τα πρώτα 50 χρόνια του 19ου αιώνα ο φιλελευθερισμός λειτουργεί ως εργαλείο για την πολιτική άνοδο της αστικής τάξης και της οικονομικής αριστοκρατίας. Η αριστοκρατία αυτή, η οποία αυτοαποκαλείται φιλελεύθερη, αντιτίθεται σθεναρά στην καθολική ψηφοφορία και στην πολιτική δραστηριοποίηση των μαζών. Ο οικονομικός πάλι φιλελευθερισμός, ο οποίος αρχικά προϋποθέτει αγώνα μεταξύ ίσων ατόμων, δεν είναι παρά ένα κατά συνθήκην ψεύδος. 
Στην πραγματικότητα αποδεικνύεται ότι αυτός ο πρώτος αστικός φιλελευθερισμός ήταν κυρίως ένας αγώνας υστερόβουλος ενάντια σε ένα παλαιό καθεστώς αριστοκρατών, συνιστούσε μία πρόκληση κατά των κεκτημένων δικαιωμάτων που στη διάρκεια πέντε αιώνων είχαν καταστεί ιερά. 
3. Ο φιλελευθερισμός μετά το 1848
Οι επαναστάσεις του 1848 θα αποτελέσουν κρίσιμο σταθμό για την εξέλιξη του φιλελευθερισμού. Από τότε, για να επιζήσει ο φιλελευθερισμός, θα πάρει μία δημοκρατική μορφή, η οποία θα επεκταθεί και θα αφορά πλέον όλες τις κοινωνικές τάξεις. Σε αυτήν τη συγκυρία αυτός ο ανανεωμένος φιλελευθερισμός θα βρεθεί αντιμέτωπος με το ισχυρό ρεύμα του σοσιαλισμού. 
Έτσι λοιπόν ο φιλελευθερισμός βρέθηκε ανάμεσα σε μία επερχόμενη επανάσταση, τον σοσιαλισμό, και σε μία αντεπανάσταση, που δεν γνωρίζει ακόμα το όνομά της ούτε τα όριά της. Ανάμεσα σε αυτές τις δύο επαναστάσεις συνέχισε τη ζωή του προσαρμοζόμενος στις εκάστοτε συγκυρίες. 
Ο φιλελευθερισμός αποτέλεσε το ιδεώδες του δυτικού πολιτισμού και, όσο και αν προδόθηκε, εξακολουθεί να υπάρχει στη δυτική κληρονομιά όλων των Ευρωπαίων και στην κουλτούρα τους. Κάθε πλήγμα που δέχονται οι ατομικές ελευθερίες μάς προσβάλλει και μας αναστατώνει. Ακόμη και σε πολιτικό επίπεδο, απέναντι στο αυταρχικό και τεχνοκρατικό κράτος, απέναντι στις δυνάμεις που επιδιώκουν την καταδυνάστευση της κοινωνίας, ορθώνεται ένας κάποιος φιλελευθερισμός, αναρχικός και ασυμβίβαστος υπέρ του ατόμου και των ατομικών δικαιωμάτων. 
 

Γράφει ο Νίκος Νυφούδης (*)

Για πολλούς ο κοινωνικός φιλελευθερισμός είναι «ψιλά γράμματα». Ακόμα και εκείνοι που αναγνωρίζουν την ισότητα ευκαιριών ως το κεντρικό στοιχείο του ιδεολογικού ρεύματος, εκτιμούν ως ανεπίκαιρη τη χρησιμότητά του. Εν μέσω πανδημίας και οικονομικής ύφεσης, η χειραφέτηση της επαγγελματικής δημιουργικότητας του ατόμου από το κράτος και η προστασία των ατομικών ελευθεριών μοιάζουν δευτερεύουσας προτεραιότητας. Και όμως η συγκυρία είναι αυτή που κάνει τη στροφή στον κοινωνικό φιλελευθερισμό πιο αναγκαία από ποτέ.

Οι νέοι όροι λειτουργίας της αγοράς, που έφεραν τους τελευταίους δώδεκα μήνες τα μέτρα περιορισμού των μετακινήσεων, επιβάλλουν την από-γραφειοκρατικοποίηση του κράτους αλλά και την παροχή κινήτρων για την έναρξη λειτουργίας νέων ευέλικτων επιχειρήσεων που θα βασίζονται στη χρήση της τεχνολογίας και της καινοτομίας.

Την ίδια στιγμή, αυτά τα περιοριστικά μέτρα οδηγούν στο κοινωνικό περιθώριο κατηγορίες εργαζομένων και μικρό-επαγγελματιών του λιανεμπορίου, της εστίασης ή του τουρισμού. Ανθρώπων που πρέπει να στηριχθούν άμεσα από το κράτος προκειμένου να ξαναβρούν τον βηματισμό τους και να βρεθούν και πάλι στην ίδια αφετηρία. Το μικρό σε μέγεθος και σε παρεμβατικότητα κράτος, το οποίο όμως θα διαφυλάσσει την ισότητα ευκαιριών για τους πολίτες του, είναι το κράτος του κοινωνικού φιλελευθερισμού.

Η ενεργοποίηση του ενστίκτου επιβίωσης που συνεπάγεται η αβεβαιότητα της καραντίνας ξυπνά τα συντηρητικά ανακλαστικά της κοινωνίας.

Μετανάστες που αναζητούν μια άλλη τύχη μακριά από την πατρίδα τους ή μέλη της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας που κυνηγούν τον χρόνο για να βιώσουν την προσωπική γαλήνη τους θεωρούνται παρείσακτοι σε μια κοινωνία που αγωνίζεται για τις βασικές ανάγκες της. Και όμως για τους ανθρώπους αυτούς η εκκίνηση της ζωής τους σε μια άλλη χώρα ή η ελευθερία έκφρασης της ταυτότητάς τους είναι επίσης βασικές ανάγκες. Η ανεκτική και υποστηρικτική κοινωνία, η οποία θα αντιμετωπίζει ως αξία ανυπέρβλητη την ισότητα των πολιτών, είναι η κοινωνία του κοινωνικού φιλελευθερισμού.

Η σύγχυση μεταξύ του νέο-φιλελευθερισμού και του κοινωνικού φιλελευθερισμού αλλά και η κατά καιρούς αυθαίρετη υιοθέτηση του δεύτερου από τη Νέα Δημοκρατία για την περιγραφή της προγραμματικής της πρότασης έχει δημιουργήσει μια ψυχρή έως εχθρική φόρτιση στην έννοια. Άδικο.

Οι αρχές του κοινωνικού φιλελευθερισμού βρίσκονται πολύ πιο κοντά στις διακηρύξεις του νέου Προέδρου Μπάιντεν για την ανάγκη στήριξης τόσο των οικονομικά αδύναμων, όσο και των πολιτισμικά διαφορετικών, παρά φυσικά στις πλείστες προσπάθειες διαφύλαξης του κρατικιστικού προτύπου λειτουργίας της οικονομίας και του αναχρονιστικού προτύπου λειτουργία της κοινωνίας που συλλέγει στο ενεργητικό της η Νέα Δημοκρατία.

(*) ο Νίκος Νυφούδης είναι Εκπρόσωπος Τύπου της Κίνησης Κοινωνικού Φιλελευθερισμού εΜείς και πρώην βουλευτής του Ποταμιού. Πρώτη δημοσίευση Athens Voice

Είναι ο Κοινωνικός Φιλελευθερισμός η απάντηση στις αριστερές και δεξιές ιδεοληψίες;

Στην Ελλάδα πολλοί τον πολέμησαν, περισσότεροι τον φοβήθηκαν. Ο έντιμος κοινωνικός φιλελευθερισμός, ήταν πάντα ένα ταμπού ή και ένας μπαμπούλας. Κι όμως, περισσότερο από ποτέ χρειαζόμαστε μια συμφωνία του «καλού» μακριά από προκαταλήψεις και κομματικά στεγανά.
Γράφει ο Νίκος Νυφούδης, πρώην βουλευτής του Ποταμιού

Όλο το αρθρο στο Andro.gr

Η Ελλάδα καταλαμβάνει την 92η θέση ανάμεσα σε 162 χώρες του Δείκτη Οικονομικής Ελευθερίας, σε μελέτη που δημοσιεύει σήμερα το ΚΕΦίΜ σε συνεργασία με το καναδικό Ινστιτούτο Fraser και αφορά δεδομένα του 2018. Σε σχέση με την περσινή κατάταξη που αφορά δεδομένα του 2017 η χώρα μας σημείωσε πτώση 7 θέσεων.Η μελέτη κατατάσσει την Ελλάδα ανάμεσα στις 15 χώρες με το μεγαλύτερο μέγεθος του κράτους παγκοσμίως. Η συνολική επίδοση της Ελλάδας στον Δείκτη Οικονομικής Ελευθερίας την τοποθετεί ανάμεσα στην Κολομβία και το Μαρόκο.

Σύμφωνα με τα ευρήματα της φετινής μελέτης του ΚεΦίΜ, το 2019, Ελληνίδες και Έλληνες φορολογούμενοι εργάστηκαμε 178 από τις 365 μέρες του χρόνου, για να πληρώσουμε φόρους και εισφορές στο κράτος – τρεις ημέρες λιγότερες απ’ ό,τι το 2018. Η ετήσια αυτή μείωση αποτελεί ρεκόρ δεκαετίας, καθώς αντίστοιχη μεταβολή είχε να σημειωθεί από τη διετία 2008-2009.

Page 1 of 2

Έγραψαν Πρόσφατα

Κοινωνικός Φιλελευθερισμός

Το Social.lib είναι ένας δικτυακός τόπος συζήτησης και ανάδειξης των καθημερινών οικονομικών, κοινωνικών, πολιτισμικών και πολιτικών ζητημάτων υπό το πρίσμα του Κοινωνικού Φιλελευθερισμού.