Pin It

Σακατζής Δημήτρης. Εκπαιδευτικός.

Η πρώτη μας συνάντηση πριν από χρόνια σ’ ένα «πηγαδάκι» στο περιθώριο διάσκεψης στελεχών του Ποταμιού. Φυσιογνωμία μάλλον συνηθισμένη. Εκπαιδευτικός μάς συστήθηκε. Ομολογώ πως δεν τους είχα εκείνη την περίοδο και σε ιδιαίτερη εκτίμηση… αλλά στο βλέμμα του συγκεκριμένου εκπαιδευτικού σιγόκαιε μια σπίθα…

 

Από πού είστε τον ρώτησα… «Από τον Καμπάνη Κιλκίς, αλλά είμαι ερωτικός μετανάστης στη Λάρισα». Εδώ είμαστε, είπα… Μ’ αρέσουν οι άνθρωποι που υπερασπίζονται τον έρωτά τους. Σε λίγο ανέβηκε στο βήμα. Και όλως περιέργως μιλούσε σαν άνθρωπος. Ούτε σαν πολιτικός ούτε σαν εκπαιδευτικός. Φράσεις μικρές αλλά αιχμηρές, το ένιωθες πως έβγαιναν αυθόρμητα από μια μεγάλη καρδιά γι’ αυτό και το «αιχμηρό» απέπνεε τρυφεράδα και κατανόηση.

Καταγόμενος από αγροτική οικογένεια, από μικρός δούλεψε στα χωράφια, στα ζώα κι αργότερα ταυτόχρονα με τις σπουδές του στο ΤΕΙ Νοσηλευτικής Αθηνών, σερβιτόρος, πλασιέ βιβλίων, εργάτης. Διορισμός μέσω ΑΣΕΠ κι όχι από την πίσω πόρτα στο ΕΠΑΛ Τυρνάβου όπου και αφοσιώνεται ψυχή τε και σώματι. Ακολουθεί τη διδακτική μέθοδο της ενθάρρυνσης, δημιουργεί μαζί με τα παιδιά, διασκευάζει θεατρικά ή γράφει θεατρικά σενάρια , κάνει το μεταπτυχιακό του, κάνει δημοσιεύσεις. Το 2013 το Υπουργείο Παιδείας τον βραβεύει στον θεσμό Αριστείας και Καινοτομίας και αμέσως μετά το ίδιο υπουργείο τον βγάζει σε διαθεσιμότητα. Και τότε ο άνθρωπος που δεν είχε ασχοληθεί ποτέ με την πολιτική καταλαβαίνει πως δεν μπορεί να είναι αμέτοχος. Όχι γι’ αυτόν, όχι για τους συναδέλφους του, αλλά για τους 26.000 μαθητές που θα είναι αναγκασμένοι να πληρώνουν ιδιωτικά ΙΕΚ. Αυτό προσπαθεί να εξηγήσει στον Κυριάκο Μητσοτάκη καλεσμένος σε δημοσιογραφική εκπομπή του Ν. Χατζηνικολάου. Και όταν δεν του απαντάει, τον αναγκάζει μ’ εκείνο το μειλίχιο αλλά επίμονο ύφος του ανθρώπου που ξέρει γιατί αγωνίζεται, να παραδεχθεί πως δεν έχει να του δώσει απάντηση. Πρόσωπο της χρονιάς για 2 εφημερίδες το 2013, για την Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία και αρχές του 2014 για την Αυγή. Πρόσωπο της κάθε χρονιάς για τους μαθητές του, τους πανεπιστήμονές του, όπως τους αποκαλεί. Συντονιστής τα τελευταία 3 χρόνια της πολιτικής κίνησης κοινωνικού φιλελευθερισμού εΜεις, δεν σταματάει να αγωνίζεται και να προτείνει λύσεις για την παιδεία, λύσεις για την ζωή.

Sl.: Δημήτρη, μ’ εσένα θα πρωτοτυπήσουμε. Θα σου κάνουμε την πρώτη ερώτηση (Πώς και στα 45 σου αποφάσισες να ασχοληθείς με την πολιτική) και δεν θα έχεις δικαίωμα απάντησης, γιατί την απάντηση την έχουμε βρει ήδη σ’ ένα προεκλογικό σου κείμενο:

Τα χρόνια της διαθεσιμότητας , από τα πιο γεμάτα της ζωής μου, είδα τους πολιτικούς από κοντά. Κοινώς τους έφαγα στη μάπα. Ανθρώπους που στηρίξανε ό,τι έκαναν στη ζωή τους στο Κόμμα!!! Ευαίσθητους και αναίσθητους κατά παραγγελία του Κόμματος. Υπήρχαν βέβαια και εξαιρέσεις. Αλλά αυτό ήταν, ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ.

Κατάλαβα ένα πράγμα: Εγώ έφταιγα που άφησα να κάνουν κουμάντο στη ζωή μου άνθρωποι ανίκανοι, άνθρωποι του κόμματος. Τους έδωσα χώρο με την αποχή μου!!!

Γι’ αυτό ασχολούμαι με αυτό που λέγεται πολιτική. Μην κάνετε το ίδιο λάθος.


Sl.: Θα θέλαμε να μας περιγράψεις πώς οραματίζεσαι το ιδανικό σχολείο και αν βλέπεις κάποια από αυτά που ονειρεύεσαι να έχουν πιθανότητες να πραγματοποιηθούν.

Ιδανικό σχολείο είναι το σχολείο που «ακούει», που προσπαθεί να ανάψει τη σπίθα της γνώσης στο μυαλό των μαθητών και τη φλόγα της αγάπης στην καρδιά τους. Σε αυτό, όλοι σέβονται τους ανθρώπους και τον χώρο. Δεν υπάρχει εγχειρίδιο που να περιγράφει με ποιο τρόπο θα πετύχεις. Υπάρχει μόνο το πλαίσιο που περιέγραψα, το πάθος, οι ικανότητες και η συνεργασία. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο αλληλεπιδρούμε με τους μαθητές και διαμορφώνουμε τις σχέσεις μας. Το σχολείο είναι σχέσεις. Ανθρώπινες σχέσεις. Σχέσεις φροντίδας και ενδιαφέροντος για τον μαθητή και το μάθημα, σχέσεις ισότιμης συμμετοχής στο παιχνίδι της γνώσης –γιατί παιχνίδι είναι -, σχέσεις ανάδειξης του ιδιαίτερου ταλέντου του κάθε μαθητή ώστε να νιώθει χρήσιμο μέλος στην κοινωνία του σχολείου. Ναι, αυτό είναι το ιδανικό σχολείο. Μπορεί να γίνει; Ναι το χτίζεις μέρα με τη μέρα με τους καθηγητές και τους μαθητές. Εμπλέκοντας τους γονείς και την κοινότητα. Κάθε μέρα και καλύτερα. Δεν φτάνεις ποτέ στον προορισμό, γιατί ο προορισμός σου είναι η βελτίωση. Έχεις βοήθεια από την πολιτεία σε αυτό; Όχι. Η πολιτεία το μόνο που ξέρει είναι να δημιουργεί γραφειοκρατικά εμπόδια που γιγαντώνονται με την ανορθολογική διαχείριση του εκπαιδευτικού προσωπικού. Υλικοί και ανθρώπινοι πόροι σπαταλούνται στις κομματικές αβελτηρίες της προσωρινής και ανεπαρκούς ευνοιοκρατικά τοποθετημένης διοίκησης. Σταματάς; Όχι!! Απέναντί σου έχεις τους μαθητές και όχι την πολιτεία και σε αυτούς έχεις την υποχρέωση να παλέψεις, για να τους δείξεις το ιδανικό σχολείο. Να το πάρουν μαζί τους φεύγοντας και να επιστρέψουν την υπεραξία του στην κοινωνία. Ναι, στην κοινωνία που και εσύ ζεις. Στην κοινωνία που ζουν και τα δικά σου παιδιά.

Sl.: Και μόνο αυτή η απάντηση μας δικαιώνει που σε συμπεριλάβαμε στα πολύ φωτεινά πρόσωπα. Ας επιμείνουμε όμως λίγο. Αντιλαμβάνομαι πως η δουλειά των εκπαιδευτικών είναι ένας καθημερινός αγώνας να αντεπεξέλθουν σε χίλιες αντιξοότητες. Έχεις συλλάβει τον εαυτό σου να λυγίζει και να απογοητεύεται και να θέλει να εγκαταλείψει την προσπάθεια και τον αγώνα να στηρίξει και να βοηθήσει τα παιδιά του, τους μαθητές του;

Πολλές φορές. Όταν προσπαθείς να δημιουργήσεις μέσα στο δημόσιο η απογοήτευση είναι μέσα στο παιχνίδι. Τρελές αγκυλώσεις και γραφειοκρατία. Τα έχω συνηθίσει και προσπαθώ να βρω άμυνες. Η αλήθεια είναι πως στην αρχή δεν τα κατάφερνα και τόσο καλά. Σε αυτό με βοήθησαν τρελά οι μαθητές μου. Συνήθως γελάω και τους πειράζω. Μου λένε: Κύριε, πάντα έτσι είστε. Τους απαντώ: Άμα είσαι τόσα χρόνια μαζί με τη γυναίκα σου, όταν φεύγεις από το σπίτι για να πας στο σχολείο, είσαι πάντα χαρούμενος. Θυμάμαι μια από τις πολλές φορές που είχα αγχωθεί και θυμώσει με τα εμπόδια που συναντούσα για να κάνω κάτι στο σχολείο. Μπήκα λοιπόν στην τάξη και δεν μπόρεσα να κρύψω τη στεναχώρια μου. Συνήθως το κάνω, αλλά η αιτία της σύγχυσης ήταν στο διάλειμμα, οπότε δεν μπόρεσα να το διαχειριστώ. Με ρώτησαν τι έχω. Μίλησα για το θέμα και τότε αυτοί σηκώθηκαν και με πήραν αγκαλιά. Δεν υπάρχει αυτό το πράγμα. Βρε δεν πα’ να απογοητεύεσαι, αξίζει!!! Και όταν επιμένεις, να ξέρετε, πάντα πετυχαίνεις. Ίσως όχι στο χρόνο που το έχεις σχεδιάσει, αλλά πετυχαίνεις. Οι αλλαγές γίνονται. .

Sl.: Η παιδεία λοιπόν είναι προτεραιότητα. Ποιοι όμως είναι οι συνδεδεμένοι τομείς με αυτήν που πρέπει επίσης να αλλάξουν προκειμένου να γίνει η χώρα μας ένα δίκαιο, ευέλικτο, αξιοκρατικό και ασφαλές κράτος;

Πρώτα και κύρια πρέπει να αλλάξει η Δημόσια Διοίκηση, η οποία είναι ο εκτελεστικός μηχανισμός του κράτους. Είναι δηλαδή ο εγκέφαλος στο σώμα της κοινωνίας και καθορίζει τη λειτουργία και τη διάρθρωση της Δικαιοσύνης, Ασφάλειας, Υγείας, Παιδείας κ.α. Η λειτουργία χαρακτηρίζεται από συγκεντρωτική γραφειοκρατία και η διάρθρωση από κομματοκρατία και εξαιτίας αυτής, από έλλειψη αξιολόγησης. Οι κομματικοί φίλοι στη Δημόσια Διοίκηση είναι ο "καρκίνος" της, γιατί στηρίζουν την εξέλιξή τους σε κομματικά ένσημα και όχι στις ικανότητές τους, εξαρτώνται από κόσμο και εξαρτούν κόσμο.Το κομματικό κράτος δημιουργεί ένα καρκίνωμα στον εγκέφαλο, που δίνει μεταστάσεις στο σώμα της κοινωνίας. Επιπλέον, το «κομματικό καπέλωμα» υπηρεσιών, ανεξάρτητων αρχών και θεσμών, οδηγεί μια μερίδα πολιτών να αναζητούν το δίκιο τους από το κόμμα και τον πολιτευτή. Δημιουργείται έτσι όχι μόνο η διαφθορά, αλλά και η εξάρτηση. Η διαφθορά πρωτίστως επιδρά και διαβρώνει τη συνείδηση. Ο πολίτης κοινωνικοποιείται μέσα σε περιβάλλον διαφθοράς συνειδήσεων και εξάρτησης. Ως κοινωνικό δημιούργημα αυτής της νοοτροπίας, προσπαθεί να επιβιώσει επιλέγοντας αυτόν που θα του τάξει.Όταν μία συνήθεια ή μια κατάσταση έχει διαχυθεί σε τέτοιο βαθμό στην κοινωνία ώστε να την κατανοούμε χωρίς να την ονομάσουμε, τότε έχει μετεξελιχθεί σε «κουλτούρα». Κουλτούρα αναξιοκρατίας και φαυλότητας που πνίγει καθετί δημιουργικό. 

Sl.: Η εικόνα που μας μεταφέρεις μοιάζει με ένα μεταστατικό καρκίνο ανίατο. Υπάρχει ελπίδα αλλαγής; Κι αν ναι, ποιοι είναι εκείνοι οι θεσμοί ή φορείς που θα την «τρέξουν»;

Τα χρόνια της διαθεσιμότητας μου έδειξαν πως το πρόβλημα είναι πολιτικό. Άρα πρέπει να εμπλακούμε στην πολιτική εμείς οι απλοί πολίτες, να εμπλακούν οι νέοι -όχι αυτοί του κομματικού σωλήνα, γιατί διαπαιδαγωγούνται στην πολιτική των εξαρτήσεων- να εμπλακούν αυτοί που έφυγαν ώστε να μεταφέρουν τα βιώματά τους από το εξωτερικό και τέλος να εμπλακούν όσοι έχουν απογοητευτεί με την πολιτική και τα κόμματα. Να υπάρξει δηλαδή μια αλλαγή του πολιτικού σκηνικού από τη βάση της κοινωνίας, η οποία αντίστροφα, εάν την επιλέξουν οι πολίτες, θα επιφέρει τις απαιτούμενες αλλαγές όντας στην κορυφή της. Δύσκολο; Ναι. Κάθε αλλαγή είναι δύσκολη. Ένα ποτάμι, πριν γίνει χείμαρρος, ήταν απλά σταγόνες που συναντήθηκαν για ένα σκοπό. Ο σκοπός υπάρχει.

Sl.: Ο σκοπός υπάρχει, οι σκεπτόμενοι πολίτες υπάρχουν, οι ανάγκες τους είναι πλέον επιτακτικές. Ποιος όμως θα είναι ο καταλύτης για να αποφασίσουν να αφήσουν τον καναπέ τους; Ένας χαρισματικός ηγέτης, όπως γινόταν μέχρι τώρα;

Μια χαρισματική ομάδα, θα έλεγα. Η ζωή είναι ομαδικό άθλημα και η πολιτική είναι μέρος της ζωής. Η δύναμη βρίσκεται στη σύνθεση. Το βλέπω στο σχολείο, όταν καταφέρνουμε να κάνουμε την τάξη να λειτουργήσει ως ομάδα. Στην πολιτική αυτό προϋποθέτει τη δημιουργία ενός κόμματος αρχών, αξιών και θεσμών. Κοινότοπες εκφράσεις θα πείτε. Μα αυτό που απουσιάζει στην πολιτική δεν είναι τα προγράμματα και οι ωραίες λέξεις, είναι οι αξίες και οι αρχές. Και γιατί να εμπιστευτούμε μια ομάδα με τα χαρακτηριστικά που αναφέρω στην προηγούμενη ερώτηση, θα αναρωτηθεί κάποιος. Θα είμαι κυνικός. Αν εκφράζει τις πολιτικές θέσεις που σας κινητοποιούν, γιατί να μην την εμπιστευτείτε; Πολιτικές θέσεις που προέρχονται από την συμπεριληπτική θεωρία κοινωνικής δικαιοσύνης του Κοινωνικού Φιλελευθερισμού (social-liberalism) και απαντούν σε πραγματικά προβλήματα της καθημερινότητας χωρίς τον δογματισμό της απόλυτης ιδεολογίας. 

Sl.: Μήπως, κ. Σακατζή, και ο κοινωνικός φιλελευθερισμός είναι άλλη μια ταμπέλα; Και μάλιστα… επιρρεπής στα μπερδέματα (βλέπε φιλελέδες); Ποιο είναι το αφήγημα, το όραμα αν θέλετε που μπορεί να ταρακουνήσει νέους ή και λιγότερο νέους;

Έχετε δίκιο για τις ταμπέλες. Η καταχρηστική χρήση των θεωριών κοινωνικής δικαιοσύνης, κοινώς της ιδεολογίας, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν ή ότι δεν είναι απαραίτητες. Είναι απαραίτητες, γιατί ορίζουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο λειτουργούμε ως κοινωνία. Αν θελήσουμε να περιγράψουμε με μία φράση τον Κοινωνικό Φιλελευθερισμό, αυτή είναι ότι υπηρετεί τη φύση του ανθρώπου, που είναι το ελεύθερο πνεύμα του, δηλαδή σέβεται την ατομική πρωτοβουλία, τα ατομικά δικαιώματα και ενισχύει την ελευθερία της αγοράς (liberal), ενώ ταυτόχρονα υπερασπίζεται ως ακρογωνιαίο λίθο της ανθρώπινης εξέλιξης την κατάκτησή του, που είναι η κοινότητα και η συλλογική δράση, κατοχυρώνοντας τα συλλογικά δικαιώματα και θωρακίζοντας την κοινωνία με ένα κοινωνικό κράτος (social). Αυτά στη θεωρία. Γιατί να ταρακουνηθούν οι νέοι; Γιατί μέσα σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να δώσουμε μαζί απαντήσεις στο πλήθος των προκλήσεων, των αναγκών και των αλλαγών της κοινωνίας του 21ου αιώνα. Προκλήσεις όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η τρισδιάστατη επικοινωνία, η βιώσιμη περιβαλλοντικά ανάπτυξη, ο διαπολιτισμικός διάλογος, η μεγαλύτερη αυτονομία των πόλεων, η διαμόρφωση μιας νέας παγκόσμιας ισορροπίας ειρηνικής συνύπαρξης μεταξύ των κρατών κ.α., συναντούν τα διαχρονικά ελληνικά αιτήματα για αποκομματικοποίηση της Δημόσιας Διοίκησης, για αξιοκρατία και για μια δομική μεταρρύθμιση στην Παιδεία. Σε αυτές οι νέοι πρέπει να πρωταγωνιστήσουν.

Sl.: Σαν κάθε μέσο που σέβεται τον εαυτό του, έτσι κι εμείς θα απαιτήσουμε την είδησή μας. Είστε συντονιστής της πολιτικής κίνησης εΜεις, που φιλοδοξεί να μετεξελιχθεί σε κόμμα. Ποιο είναι το πλάνο της κίνησης τώρα;

Ήδη έχουμε ολοκληρώσει τα προσυνεδριακά μας κείμενα και συστρατευόμαστε με άλλες πολιτικές ομάδες, κινήσεις και πρόσωπα, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη, για να ιδρύσουμε ένα διαφορετικό κόμμα με τα χαρακτηριστικά που σας περιέγραψα παραπάνω. Στην τελευταία μας ολομέλεια με ηλεκτρονική ψηφοφορία αποφασίσαμε να συμμετέχουμε στη δημιουργία του Βολτ Ελλάδας, την εθνική πολιτική έκφραση του Volt Europa, ενός πανευρωπαϊκού κόμματος που ανταποκρίνεται στο επίκαιρο όσο ποτέ αίτημα για πολιτική ενοποίηση της Ε.Ε. Μία Ένωση με κοινή κυβέρνηση, εξωτερική πολιτική, σύνταγμα, πολιτική ασφάλειας και άμυνας. Η εποχή μας είναι γεμάτη προκλήσεις αντίστοιχα και η πολιτική μας πρόταση έχει τα χαρακτηριστικά της πρόκλησης και της υπέρβασης. Οι Κινέζοι έχουν μία ρήση: «Είθε να ζήσεις σε ενδιαφέροντες καιρούς». Είναι φανερό πλέον σε όλους ότι ζούμε σε ενδιαφέροντες καιρούς και οι Έλληνες πρέπει να φανούμε αντάξιοι της ιστορίας και του πολιτισμού μας. 

Οι Έλληνες θα φανούμε αντάξιοι της ιστορίας και του πολιτισμού μας. Μόνο αυτό σαν επίλογος μιας φωτεινής κουβέντας.


Έγραψαν Πρόσφατα

Κοινωνικός Φιλελευθερισμός

Το Social.lib είναι ένας δικτυακός τόπος συζήτησης και ανάδειξης των καθημερινών οικονομικών, κοινωνικών, πολιτισμικών και πολιτικών ζητημάτων υπό το πρίσμα του Κοινωνικού Φιλελευθερισμού.